چند سالی است که بازی‌سازان و برنامه‌نویسان ایرانی توانسته‌اند در زمینه‌های مختلف بدرخشند محصولات موفقی را راهی بازار کنند. این موفقیت تنها محصور مرز‌های کشور نبوده و در بسیاری از موارد بازی‌ها یا نرم‌افزار‌های ایرانی در دسترس همه کاربران جهان قرار گرفتند و در مارکت های خارجی با استقبال زیادی روبرو شده‌اند.
با این حال، هنوز موانع زیادی پیشروی بازی‌سازان و برنامه‌نویسان ایرانی وجود دارد که یکی از بزرگترین آن‌ها فقدان قانون کپی‌رایت در کشور است.
بدون شک این معضل ضربه‌های جدی بر پیکر نیمه‌جان صنعت گیم کشور وارد کرده که فریاد فعالان این عرصه را به آسمان برده است.
با این اوصاف، بازی‌سازان همه تلاش خود را می کنند تا جای ممکن جلوی کپی غیرقانونی محصولات خود را بگیرند. یکی از این راه‌ها روی آوردن به امکان «پرداخت درون برنامه‌ای» است که در آن گیمر می‌تواند از داخل بازی، پول محصول را پرداخت کند.
برای آشنایی با این طرح پای صحبت‌ها مهدی فنائی بازی‌ساز مستقل و سازنده سری بازی«41148» که به تازگی محصولات خود را به پرداخت‌های درون‌برنامه ای مجهز کرده، نشستیم تا درباره مزایا و معایب پرداخت‌های درون برنامه گفتگوی صمیمی داشته باشیم.
چه شد که بازی 41148 که پیش از این پولی بود را صورت پرداخت درون برنامه‌ای منتشر کرده‌اید؟
متاسفانه امروزه بازی‌هایی که بصورت پرداخت مستقیم منتشر می‌شوند، به سرعت نسخه رایگان آن‌ها در فضای مجازی پخش می‌شود و ضرر بزرگی برای تولید کننده‌ای ایجاد می‌کند که ممکن است ماه‌ها برای اثر خود زحمت و هزینه صرف کرده باشد. اما اپلیکیشن‌هایی که از پرداخت درون برنامه‌ای استفاده می کنند، کمتر نگران این مسئله خواهند بود و درآمدزایی از طریق آیتم های داخل بازی یا برنامه صورت می‌گیرد.
اکنون چه بازی‌هایی مشمول پرداخت‌های درون برنامه‌ای شده‌اند؟ و آیا برای سایر محصولات خود نیز قصد اجرای چنین کاری را دارید؟
به تازگی نسخه کاملی از بازی 41148 را منتشر کرده‌ام که شامل هر 4 اپیزود قبلی می‌شود و کاربر می‌تواند با دانلود یک بازی، هر 4 اپیزود را بصورت رایگان تجربه کند. در کنار این قابلیت، مخاطب می‌تواند یک سری آیتم‌های جانبی را از بخش فروشگاه داخل بازی، خریداری کند.
با توجه به وضعیت تکنولوژی و امکانات قفل‌گذاری فعلی بر روی اپ‌ها، مطمئنا چاره‌ای نخواهد بود جز اینکه بازی‌های بعدی نیز بصورت پرداخت درون برنامه‌ای طراحی شوند.
فکر می‌کنید سیستم بانکی کشور ما پتانسیل پرداخت‌های درون برنامه‌ای را دارد و خللی در این کار چه برای مصرف‌کننده و چه برای تولیدکننده ایجاد نمی‌کند؟
پیچیدگی بیش از حد سیستم پرداخت آنلاین که سال‌هاست بدون هیچ تغییری از سوی بانک‌ها ارائه می‌شود، یکی از بزرگترین معضلات در مسیر درآمدزایی اپلیکیشن‌هاست و مطمئنا هرچه این فرایند ساده‌تر شود، درآمدها نیز برای همه طرف‌های دخیل (چه بانک‌ها، چه توسعه‌دهنده‌‌ها و چه مارکت‌ها) افزایش خواهد یافت. البته در سال‌های اخیر، تلاش‌های زیادی از سوی مارکت‌ها، برخی بانک‌ها و حتی اپراتورهای موبایل انجام شده است، اما به دلیل کارشکنی‌ها و انحصارطلبی‌هایی که از سوی ارگان‌های مختلف صورت می‌گیرد، همچنان با شرایط ایده‌آل، فاصله بسیار زیادی داریم.
البته در این زمینه، رایزنی و مشاوره توسط سازمان‌هایی مانند بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای یا دیگر سازمان‌های مرتبط که دغدغه کمک به پیشرفت صنعت گیم در ایران را دارند، می تواند کمک کننده باشد. به هر حال برای رشد یک صنعت، شاید هیچ چیز به اندازه تسهیل روند ورود و چرخش پول و سرمایه اهمیت نداشته باشد.
برای اجرای این طرح بازی‌سازان و تولید‌کنندگان نرم افزار چه مراحلی را باید طی کنند و چه موانعی پیش روی آن‌ها است و چگونه می‌توان آن‌ها را برطرف کرد؟
یکی از دغدغه‌ها در مسیر تغییر به سوی پرداخت درون برنامه‌ای، برای من که بیشتر یک هنرمند هستم تا برنامه‌نویس، پیچیدگی‌های اجرای این سیستم بود. اما خوشبختانه به کمک پلاگینی که تیم توسعه دهنده «باباردو» طراحی کرده بودند، در کمتر از یک روز، قابلیت پرداخت درون برنامه‌ای رو به بازی خودم اضافه کردم.
احساس می‌کنم اهمیت تسهیل سیستم پرداخت توسط مسئولین ما هنوز درک نشده است، به عنوان یک بازی‌ساز که نگران پیشرفت بازی‌سازی در ایران است، اکیدا از مسئولینی که هر چند کوچک می‌توانند در ساده‌تر کردن این مسیر و فرایند قدمی بردارند، تقاضا دارم بی‌تفاوت نباشند و با گفتگو، مشاوره و ارائه طرح، قانون یا پیشنهاد، بانک ها و اپراتورها را برای همکاری بیشتر در این زمینه، به جلو برانند.
پرداخت‌های درون برنامه‌ای چه مزایایی برای کاربر و بازی‌ساز دارد؟
استراتژی‌ای که برای یک بازی با پرداخت درون برنامه‌ای طراحی می‌شود، با بازی‌ای که بصورت پرداخت مستقیم به فروش می‌رسد، تفاوت‌هایی دارد و شما باید در کنار رایگان عرضه کردن اپلیکیشن اصلی، جاذبه‌های لازم را در آیتم‌های درون بازی چنان طراحی کنید که برای کاربر ارزش و جذابیت خرید را داشته باشند و درصورتی که توسعه‌دهنده به درستی عمل کرده باشد، قادر خواهد بود به جای دریافت هزینه یک بازی، کاربر را علاقه‌مند به پرداخت چندین باره برای آیتم‌های مختلف درون همان بازی نماید و درآمدی چندین برابر یک بازی فروشی را کسب کند.
این طرح چه تاثیری در پرداخت عوارض و مالیات بازی‌ها و نرم‌افزار‌های ایرانی دارد؟
همانطور که گفتم مالیات از پرداخت‌های درون برنامه‌ای هم کسر می‌شود و هیچ تفاوتی با فروش مستقیم وجود ندارد و همچنان مالیات و سهم مارکت از درآمد آن‌هاآ کسر می‌شود.
آیا استفاده از پرداخت درون برنامه‌ای را به سایر بازی‌سازان توصیه می‌کنید؟
شاید بعضی بازی‌های جدی‌تر برای اجرای پرداخت درون برنامه‌ای مناسب نباشند ولی در شرایط فعلی چاره‌ای جز استفاده از پرداخت درون برنامه‌ای وجود ندارد و البته این سیستم برای بازی‌هایی که جنبه سرگرمی و درآمدزایی صرف دارند، بسیار هم مفید خواهد بود.
با توجه به اینکه انتقال پول از برخی کشور‌ها به ایران هنوز مشکلاتی دارد آیا کاربرهای خارج از کشور می‌توانند بدون مشکل از پرداخت درون برنامه‌ای استفاده کنند؟
اطلاعات چندانی در این زمینه ندارم اما در حال حاضر و در مارکت‌های ایرانی فقط از طریق کارت بانک‌های ایرانی و یا شارژ اپراتورهای موبایل داخلی می‌توان اپ‌ها را خریداری کرد.
محمد جواد
١٠ تير ١٣٩٦ ١٤:٥٤امید وارم بازی های ایرانی همیشه خوب باشند