کیپ استپ که از طرف دانشکده چند رسانه‌ای دانشگاه هنر اسلامی تبریز برای شرکت در جشنواره گالا به لاوال فرانسه ارسال شد، تیم سازنده‌اش تقریبا مطمئن بودند که نام این بازی در میان فینالیست‌های بخش آکادمیک این رویداد قرار می‌گیرد و خواهد درخشید. اتفاقی که افتاد و کیپ استپ نه تنها به همراه دیگر بازی ایرانی ارسال شده به این جشنواره یعنی «تیزران» در بین سه بازی برتر آکادمیک جشنواره بین‌المللی گالا در فرانسه قرار گرفت که با دریافت جایزه نهایی این جشنواره به موفقیتی جهانی دست پیدا کرد.
به گزارش اداره ارتباطات و امور بین‌الملل بنیاد ملی بازیهای رایانه‌ای، کیپ استپ به نمایندگی از حوزه بازیهای جدی در صنعت گیم ایران در حالی به این موفقیت جهانی دست پیدا کرد که این بازی ساخته شده توسط دانشجویان و فارغ‌التحصیلان با استعداد دانشکده چند رسانه‌ای دانشگاه هنر اسلامی تبریز در جایزه بازیهای جدی ۱۳۹۸ که هر ساله توسط بنیاد ملی بازیهای رایانه‌ای برگزار میشود، رتبه دوم بخش جشنواره را از آن خود کرده بود. و حالا کسب افتخاری در حد و اندازه برنده نهایی بخش آکادمیک جشنواره گالا که هر ساله توسط انجمن بازیهای جدی (Serious Game Society) در یکی از کشورهای اروپایی برگزار میشود، مسیر دیگری را پیش روی این بازی و تیم طراح و سازنده‌اش قرار می‌دهد. مسیری که اگر با توسعه و تجاری سازی کیپ استپ همراه شود، درخشان‌تر خواهد شد.
دستاوردی بی‌سابقه برای جامعه بازی‌ساز ایران
قرار گرفتن نام کیپ استپ در میان نامزدهای جشنواره گالا و در ادامه انتخابش به عنوان برنده جایزه نهایی اتفاقی کاملا مورد انتظار برای تیم سازنده این بازی یعنی دکتر یونس سخاوت و دکتر سکینه گلجاریان و زهرا امیری بود که به گفته امیری تمام استانداردهای مورد نیاز در طراحی این بازی رعایت شده بود: «بازیهای جدی استانداردهایی دارند و ما تمام مراحل آن از پژوهش و طراحی تا آزمایش‌ها را انجام دادیم. یک بخش جشنواره هم در خصوص خلاقیت درباره رابطه انسان و کامپیوتر بود و چون پروژه من براساس پلتفرم بازی پروجکشن-مپینگ انتخاب شده است و به نوع خاصی از این ارتباط که بسیارهم جدید است، پرداخته انتظار کاندید شدن به عنوان منتخبان نهایی و در نهایت کسب جایزه نهایی را داشتم.»
اینکه حضور این بازی در جشنواره گالا چه دستاوردی برای سازنده‌اش و البته سایرسازندگان بازیهای جدی در ایران به ارمغان خواهد آورد، سوالی است که امیری درباره‌اش می‌گوید: «جشنواره گالا یکی از مهمترین جشنواره‌هایی است که در خصوص بازیهای جدی (Serious Game Society) هر ساله در اروپا برگزار میشود و بهترین جایزه‌ای که میشود در این حوزه در بخش آکادمیک گرفت، مربوط به همین جشنواره است. دریافت چنین جایزه‌ای تا به حال در ایران سابقه نداشته و از این جهت دستاورد بسیار بزرگی برای کل جامعه بازی‌ساز ایران و به طور ویژه کسانی که در این حوزه به صورت آکادمیک کار می‌کنند، است. این موفقیت می‌تواند مسیری برای شناسایی بازار بازی ایران و معرفی پتانسیل دانشجویان ایرانی و دانشگاه‌های ایران در عرصه‌های جهانی باشد.»
یک بازی دو بعدی برای بهبود توابخشی بیماران ام اس
نسخه اولیه این بازی پایان نامه فوق لیسانس امیری بوده که بعد از دفاع، با توسعه و اضافه کردن بازیهای بیشتر، بهبود الگوریتم‌های هوش مصنوعی داخل بازی‌ها و تغییر محیط بازی و بهتر شدن کیفیت، نسخه نهایی و تکامل یافته کیپ استپ متولد شد.
KeepStep مجموعه‌ای از چند بازی کوچک دو بعدی است که با هدف توانبخشی و بهبود پارامترهای مربوط به تعادل و راه رفتن در بیماران ام اس ساخته شده است و به گفته سازنده‌اش مخاطبان اصلی این بازی بیماران ام اس هستند: «این بازی برای این گروه طراحی شده است. ما برای طراحی بازی علاوه بر متخصصان طراحی بازی از یک گروه متخصص بین رشته‌ای در حوزه‌های مختلف استفاده کردیم. گروهی از متخصصان فیزیوتراپی، مددکاری، روانشناسان و متخصص neuroscience استفاده کردیم. البته به دلیل تشابه میان بیماری ام اس با بمیاری‌های پارکینسون و stroke می‌تواند برای آنها هم قابل استفاده باشد. طراحی این مدل بازی‌ها خیلی خاص هستند و این‌گونه نیست که هر بازی‌ای برای توانبخشی بیمار ام اس مفید باشد و بتوانیم به آنها ارائه دهیم. از این جهت ما یک سری تمرینات فیزیوتراپی مرسوم آنها را به یک گیم پلی ساده دو بعدی تبدیل کردیم. در واقع از حرکات توانبخشی بیماران ام اس الهام گرفتیم و آنها را تبدیل به بازی کردیم و در این فرآیند از برخی الگوریتم‌های هوش مصنوعی نیز استفاده کردیم تا هر بازی را متناسب با توانایی بیمار تنظیم یا شخصی‌سازی کند و یا براساس واکنش بیمار به بازی مراحل بازی را برایش سخت‌تر یا آسان‌تر نماید.»
هزینه‌های زیاد سخت افزاری مانعی برای تجاری‌سازی
توسعه و تجاری‌سازی این بازی که حالا مدال افتخار جشنواره‌ای جهانی را نیز بر سینه دارد، حتما جزء علاقمندی‌ها و اهداف سازنده این بازی است، هدفی که دست یافتن به آن با یک اما و اگر بزرگ مواجه است؛ یعنی پیدا کردن سرمایه‌گذار.
امیری می‌گوید: «تجاری سازی این بازی نیاز به سرمایه‌گذار دارد. چالشی که در خصوص طراحی این بازی وجود دارد، هزینه زیاد سخت افزارهای آن است. پلتفرم این بازی پروجکشن-مپینگ است، به این معنی که بازی‌ها با استفاده از یک دستگاه پروژکتور روی زمین نشان داده می‌شوند. از طرفی از یک دستگاه کینکت هم استفاده شده که حرکات بیمار را کشف و به سیستمی با پردازنده مناسب ارسال می‌کند. زمانی که ما شروع به ساخت این پروژه کردیم، هزینه‌ها این قدر زیاد نبود ولی الان هزینه سخت افزارها این قدر زیاد است که هزینه کل محصول در نهایت این قدر زیاد میشود که نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که بیماران ام اس یا neuroscience با هزینه خود این تجهیزات را خریداری کنند. بنابراین نیاز به سرمایه‌گذار هست و اگر این بخش تامین شود امکان تجاری‌سازی و حتی توسعه آن وجود دارد. ما بازیهای بیشتری طراحی کرده بودیم که تعداد محدودی از آنها پیاده‌سازی و برای جشنواره‌های مختلف ارسال شد. اگر منابع مالی مورد نیاز آن تامین شود، بازی حتما قابلیت تجاری‌سازی و جذب مشتری‌هایی از کلینیک‌های مخصوص بیماران ام اس و حتی بیماران stroke و پارکینسون و دانشکده‌های علوم پزشکی را دارد.»
پتانسیل حضور در عرصه‌های جهانی برای منتخبان جایزه بازیهای جدی
این بازی در جایزه بازیهای جدی سال ۹۸ علاوه بر کسب رتبه دوم بخش جشنواره، جوایز ستاد توسعه فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی و موسسه نیماد (به عنوان نهادهای حامی این رویداد) را نیز به خود اختصاص داد. اینکه رویداد جایزه بازیهای جدی بنیاد ملی بازیهای رایانه‌ای چقدر در ایجاد انگیزه برای ساخت بازیهای جدی با کیفیت و قابل رقابت در عرصه‌های جهانی تاثیرگذار است، موضوعی است که زهرا امیری درباره‌اش گفت:«جایزه بازیهای جدی(Serious Game) یکی از بهترین رویدادهایی است که در حال حاضر در زمینه بازی در بخش آکادمیک در کشور برگزار میشود و از این جهت می‌تواند انگیزه بسیار خوبی برای بازی‌سازان باشد. چرا که داوری‌های فنی و دقیقی در سطح کیفی بالایی بر روی آثار انجام میشود. به نظر من بازی‌هایی که به مرحله نهایی این جایزه راه پیدا می‌کنند پتانسیل حضور در عرصه‌های رقابتی جهانی را دارند.
جشنواره GALA 2020 که امسال به دلیل شیوع کرونا، به‌صورت آنلاین و در محیط Laval Virtual World برگزار شد، مراسم نهایی و اهدای جوایز به برندگان هم به صورت واقعیت مجازی اجرا شد: «مراسم نهایی در محیط شبیه سازی شده برگزار شد که بسیار جالب بود و رقابت سختی هم در بخش آکادمیک وجود داشت. از دانشکده چند رسانه‌ای دانشگاه هنر اسلامی تبریز سه بازی KeepStep، TizRun وSaray به این جشنواره فرستاده شده بود که دو بازی KeepStep و TizRun در بخش آکادمیک این رقابت جزء سه نامزد دریافت جایزه شدند. در انتخاب نهایی نیز هر دو بازی سطح کیفی خوبی داشتند و به لحاظ داوری به هم نزدیک بودند؛ اما به دلیل برخی ویژگی‌های متفاوت که در بازی من وجود داشته، در نهایت کیپ استپ انتخاب شد.»
