ازکنترل درد در بیماران دچار سوختگی تا درمان ترس از رانندگی

«مرکز نوآوری صنایع سرگرمی» در دانشگاه اصفهان یکی از قطب‌های مهم پژوهشی، آموزشی و کارآفرینی در حوزه بازی‌های رایانه‌ای است که از سال 98 با رویکرد تقویت زیرساخت‌های آکادمیک این صنعت نوپای کشور در مسیر تولید بازی‌های جدی گام‌های موثری برداشته است.


به گزارش روابط عمومی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، «مرکز نوآوری صنایع سرگرمی» دانشگاه اصفهان با ایجاد امکانات و تجهیزات به‌‌روز همچون آزمایشگاه واقعیت مجازی، افزوده و ترکیبی، آزمایشگاه بوردگیم، استودیو تولید انیمیشن، آزمایشگاه ثبت حرکات و آزمایشگاه تست عملکرد از تیم‌ها و نیروی انسانی ماهر و علاقمند در این حوزه و تولید بازی‌های جدی با رویکردهای مختلف آموزشی و درمانی حمایت می‌کند.

در این گزارش تعدادی از بازی‌های جدی که توسط تیم‌های مختلف پژوهشی و با حمایت این مرکز تولید شده را مرور کرده‌ایم؛ بازی‌هایی که با کارکردهای مختلفی چون کمک به روند درمان بیماری‌های حرکتی، تقویت مهارت‌های شناختی، تقویت حافظه کودکان و درمان ترس طراحی شده است.

بهبود ضعف عضلاني با یک بازی رایانه‌ای- حرکتی

این بازی با هدف بهبود توان‌بخشي جسمي_حرکتي و هماهنگي‌هاي عصب عضله برای کودکان دارای ضعف عضله و بیماران سکته مغزی طراحی شده است. تیم طراح این بازی از یک حسگر لیپ‌موشن جهت تشخیص حرکات دست و کنترل دو بازی مسابقه‌ خودرو و بولينگ استفاده کرده است.

هدف اين پروژه، ايجاد بستري مناسب براي پوزيشن‌گيري صحيح دست است که به تقويت عضلات دست، افزايش هماهنگي عصب-عضله براي کودكاني كه ضعف عضله دارند و هماهنگي دو دست براي بيماراني كه دچار سكته مغزي شده‌اند، منجر مي‌شود. همچنین به افزایش توانايي فرد در ايجاد ضربه در جهت مناسب و با نيروي كافي نیز کمک می‌کند.  

بازی با محوریت گفتار درمانی کودکان

کودکانی که دچار اختلال گفتار و زبان هستند، چون نمی‌توانند به موقع مفهوم پیام خود را به دیگران منتقل کنند، به مرور زمان به دلیل عدم برقراری ارتباط موفق با همسالان خود از همراهی با آنان سر باز می‌زنند و کمتر در محیط‌های اجتماعی قرار می‌گیرند. این مشکل و یافتن راهکاری برای بهبود آن انگیزه‌ای برای طراحی یک بازی برای کمک به کودکانی از این دست شده است.
به همین منظور تیم طراح این بازی با ساخت یک نسخه بازی کامپیوتری که بـا صدا انجام می‌شود، تلاش کرده تا گفتار درمانی با تکرار کلمات از جانب کودک، را با سرگرمی همراه کند تا علاقه او به ادامه دادن درمان و در نتیجه اثربخشی بیشتر باشد. طی انجام بازی کودک درحینی که برای برنده شدن و اتمام بازی تلاش می‌کند، با ادا کردن کلمات باعث بهبود تدریجی اختلالات گفتاری خود می‌شود.

کنترل درد در بیماران دچار سوختگی در یک بازی مبتنی بر واقعيت مجازي

تعویض پانسمان بیماران سوختگی به‌خصوص در مورد کودکان بسیار دردآور است؛ تا جايي که براي کاهش درد آن از روش‌هاي دارويي (تزريق مورفين) استفاده مي‌شود. اما در مرکز نوآوری صنایع سرگرمی بازی‌ای با تکیه بر واقعیت مجازی طراحی شده تا حس درد موقع تعویض پانسمان در بیمار را کاهش دهد.

این بازی يک محيط برفي فانتزي دارد که در آن، تعدادي آدم‌برفي به سمت بازيکن مي‌آيند که مي‌توان با خيره‌ شدن، آنها را از بين برد. اين بازي هم باعث انحراف حواس بيمار مي‌شود و هم حس سرما را به او منتقل مي‌كند كه هر دو در كاهش حس درد ناشي از تعويض پانسمان مؤثر هستند. 

افزايش هماهنگي چشم و دست در کودکان مبتلا به اتيسم با یک بازی حرکتی

در این بازی رایانه‌اي-حرکتي به‌کمك حسگر كينكت،  حركات بازيكن كنترل مي‌شود. در طراحی این بازی ميوه‌هايي از سمت مقابل پرتاب مي‌شود كه كودك اوتيستيك بايد آنها را رديابي كرده و به‌صورت مجازي در هوا بگيرد كه باعث افزايش هماهنگي چشم و دست كودك مي‌شود. به‌علاوه وجود صورتكي در كنار بازي كه حالت آن با عملكرد كودك مرتبط است، به بهبود توانايي وي براي تشخيص حالات روحي از چهره منجر مي‌شود.

درمان آتروفی ماهیچه با استفاده از یک بازی رايانه‌اي

قبل از معرفی این بازی لازم است بدانیم که بیماریآتروفی ماهیچه چیست. آتروفی ماهیچه یک بیماری عضلانی و کاهش بافت عضله است که در اثر عدم کارکرد یك عضله به خاطر آسیب، كم‌تحركي يا سالخوردگي ايجاد مي‌شود.
ز آنجایی که این بیماری كه با برنامه‌هاي ورزشي هدفمند قابل اصلاح است، در مرکز نوآوری صنایع سرگرمی یک بازی رایانه‌ای براي بهبود آتروفي عضلاني معلولان نشسته‌ بر ويلچر طراحی شده که شبيه بازي Flappy Bird عمل مي‌کند و پرواز پرنده ‌ طراحی شده در بازی، منوط به بالا بردن پاي کاربر است كه از طريق يك بورد حسگر نوري تشخيص داده مي‌شود.

درمان ترس از رانندگی با واقعیت مجازی

غلبه بر ترس از رانندگی یکی دیگر از پروژه‌هایی است که با طراحی یک بازی در مرکز نوآوری صنایع سرگرمی دانشگاه اصفهان دنبال شده است. از آنجایی که یکی از روش‌های درمان ترس از رانندگی، حساسيت‌زدايي با مواجهه‌ منظم است، در اين پروژه از طريق فيلم‌برداري موقعيت‌هاي مختلف رانندگي با دوربين ۳۶۰ درجه و مواجهه دادن بيمار با آن طي جلسات درماني واقعيت مجازي، غلبه بر ترس انجام مي‌شود.