از زمانی که رایانه‌های شخصی در دنیا گسترش پیدا کرده است، نوع و کاربرد آن در حوزه‌های مختلف اعم از تجاری، آموزشی، صنعتی، بازی و.... گسترش پیدا کرده است. اما شاید بتوان به قاطعیت گفت بازی کردن با وسائل الکترونیکی جدید بیش از سایر کاربردها جذاب بوده است. همین هم باعث شده است که این بازی‌های رایانه‌ای با خودشان فرهنگ جدیدی را به ارمغان بیاورند که بیشترین تاثیر آن بر کودکان و جوانان محسوس است.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، متعاقب این رشد و گسترش بازی‌ها، اندیشمندان علوم انسانی در شاخه‌های مختلف همچون جامعه‌شناسی، روانشناسی، ارتباطات، پزشکی و ... به فکر بررسی و تحقیق در خصوص بازی‌ها افتادند و به تدریج کتاب‌هایی در کشورهای مختلف و اغلب پیشرفته در خصوص بازی‌های رایانه‌ای به رشته تحریر درآمد. کتاب‌هایی که بعضی از آنها بیشتر مناسب محیط‌های آکادمیک هستند و بعضی هم برای مخاطب عام تالیف شده است.
در ایران هم بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان متولی اصلی تحقیق و بررسی در خصوص بازی‌های دوران جدید تشکیل شد. این بنیاد در حوزه نشر کتاب هم اقداماتی انجام داده است.
خبرگزاری ایبنا در همین باره با «سید محمد علی سید حسینی» معاون پژوهش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای انجام داده که در ادامه مشروح این گفت‌وگو را از نظر خواهید گذراند.
سوال اول اینکه در حوزه بازی‌های رایانه‌ای وضعیت تولید کتاب‌های تخصصی به چه شکلی است؟
اگرچه در سال‌های پیش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان ناشر اقدام به چاپ کتاب‌هایی در زمینه بازی‌سازی کرده بود اما در حال حاضر فقط نقش حمایتی در تولید کتاب‌های تالیف و ترجمه در این حوزه را بر عهده دارد. در واقع هیچ ناشر خاصی که بر روی نشر کتاب‌های مرتبط با بازی‌های دیجیتال متمرکز باشد در کشور نیست و همین مسئله باعث شده که کتاب‌های موضوعی در این حیطه بصورت پراکنده و گهگاهی (اگرچه همراه با رشد کمی و کیفی) توسط ناشران مختلف به چاپ برسد. معاونت پژوهش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در نظر دارد تا شرایطی را فراهم آورد که علاقه‌مندان بتوانند اغلب کتاب‌های مطرح این حوزه را از طریق آن معاونت شناسایی کرده و بتوانند اقدام به تهیه آن کنند.
این کتاب‌ها چه حوزه‌هایی از موضوع بازی‌های رایانه‌ای را در بر می‌گیرد؟
کتاب‌های منتشر شده معمولا چند حوزه اصلی را در بر می‌گیرند که عبارتند از: تکنیک‌ها و فنون بازی‌سازی و طراحی بازی، بازی‌های جدی و هدفمند اغلب در حیطه‌های یادگیری و آموزش، تاثیرات فرهنگی ـ اجتماعی بازی‌ها و ماهیت‌شناسی بازی.
آیا پژوهشگران داخلی فعالیت در حوزه تحقیق و تولید محتوای بومی در حوزه بازی‌های رایانه‌ای را دارند؟
در مجموع حجم کتاب‌های ترجمه بیش از کتاب‌های تالیفی است و این به خاطر آن است که هنوز خیلی از تجربیات و دانش‌های این حوزه هنوز انتقال نیافته و جامعه ما نیازمند آشنایی بیشتر با حوزه‌های دانشی مختلف مرتبط با بازی‌های دیجیتال است. البته لازم به توضیح است که کتاب‌های تالیفی اغلب از دل پایان‌نامه‌ها و تحقیقات دانشگاهی بیرون آمده‌اند و محصول تحقیقات صورت گرفته بومی هستند. دو کنفرانس سالانه با موضوع بازی‌های دیجیتال در کشور نیز که طی چند سال اخیر برگزار شده‌اند، رونق ویژه‌ای به پژوهش‌های این حوزه داده‌‌اند و در برخی مواقع توانسته‌اند توجه پژوهشگران حوزه‌های نزدیک را به موضوع بازی‌های دیجیتال جلب کنند.
آیا ناشران خصوصی هم در این حوزه فعالیت می‌کنند و تولید کتاب دارند؟
بله، در سال‌های اخیر ناشران خصوصی هم گهگاه کتاب‌هایی را در این زمینه منتشر کرده‌اند ولی می‌توان گفت عمده ناشرانی که اقدام به انتشار و چاپ کتاب‌های این حوزه کرده‌اند را می‌توان وابسته به نهاد‌های حاکمیتی دانست.
فکر میکنید چقدر کتاب‌های این حوزه در بهبود فرهنگ عامه و استفاده مردم از بازی‌های رایانه‌ای تاثیرگذاشته است؟
به نظر بنده فرهنگ عامه خیلی متاثر از کتاب و کتاب‌خوانی نیست و رسانه‌های دیگر از جمله خود بازی‌های دیجیتال، بیشتر در شکل‌گیری و تغییر این فرهنگ نقش دارند و کتاب‌های این حوزه بیشتر توسعه‌دهنده دانش متخصصان و کارشناسان این حوزه و همچنین کمک‌کننده بازی‌سازان برای ارتقای دانش خود در زمینه بازی‌سازی است.
لطفا چند جلد کتاب مناسب در این حوزه معرفی کنید که پیشنهاد میکنید متخصصان یا عموم مردم تهیه کنند؟
بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اخیرا با همکاری انتشارات دانشگاه صدا و سیما اقدام به انتشار چند کتاب خوب در این حوزه کرده است که شامل «برای درک بازی‌های ویدئویی»، تالیف سایمون اینجنفلت، ترجمه سید مهدی دبستانی؛ «گیمرهای ویدئویی»، تالیف گری کرافورد، ترجمه زینب مددی؛ «آموزش مبتنی بر بازی‌های دیجیتال»، تالیف حسین دهقانزاده؛ «دریچه‌ای به مطالعات بازی‌های دیجیتال»، تالیف فرزانه شریفی؛ «صعود به بالا»، تالیف اسکات راجرز، ترجمه شعیب حسینی مقدم و «گیمرها؛ الگوهای روانشناختی و رفتاری»، تالیف بارباروس بستان، ترجمه محمدرضا وفایی است.
همچنین کتاب «طراحی بازی‌های موبایلی و اجتماعی؛ مکانیک‌ها و روش‌های پولسازی» تالیف تیم فیلدز ترجمه حسام عزیزی نیز در آینده نزدیک توسط بنیاد تهیه شده که از طریق انتشارات صداوسیما انتشار می‌یابد.
کتاب‌های تازه انتشار یافته هم به خوانندگان توصیه می‌شود که شامل «بلاغت در بازی‌های رایانه‌ای»، تالیف آرین طاهری، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات؛ «شاخص‌پژوهی بازی‌های رایانه‌ای از منظر ذی‌نفعان و مخاطبین»، تالیف سید مجید کمالی و همکاران، موسسه نشر شهر و «پرورش شناختی رایانه‌ای برای اختلال‌های روانی؛ راهنمای درمانگران»، تالیف دکتر احمدرضا متین‌فر و همکاران، انتشارات نسیم دانش فردا است.
