«تعداد قابل توجهی از بازی سازان زبده و متخصص را که در نوع خود برند بودند، در همین یکی دو سال اخیر از دست دادهایم؛ و همین ما را با بحرانی در زمینه بازیسازی مواجه کرده است.» اینها را علی فخار، مدیر روابط عمومی بنیاد ملی بازیهای رایانهای، میگوید. به گفته او، از پیوستن به قانون جهانی برن هم که بگذریم، علت از دست دادن این همه متخصص خوب، نداشتن قوانین جدی در حوزه کپی رایت در ایران است. برای همین، بازار قاچاق بازیهای خارجی آنقدر گرم است که بازار بازی ایرانی را بشدت سرد کرده است. با او گفتوگوی کوتاهی را در همین زمینه انجام دادهایم که میخوانید.
ظاهراً قاچاق بازیهای رایانهای خارجی منجر به یک رقابت ناعادلانه در بازار ایران شده و در این میان بازنده اصلی طبعاً بازی ساز داخلی است؟
قیمت بازیهای خارجی و ایرانی در بازار فرقی باهم ندارد. حتی گاهی بازی ایرانی ارزانتر هم فروخته میشود. از طرفی، ما عملاً در کشورمان تولید محتوا برای کودک و نوجوان را فراموش کردهایم. یعنی کودکان ما با محتوای خارجی بزرگ میشوند.مسئولان فرهنگی مدام شکایت میکنند که چرا وضعیت اینگونه است و چرا از محصولات داخلی استفاده نمیشود؟ در پاسخ باید گفت، ما اصلاً تولید چندانی نداشتهایم تا کودکان خود را با محتوای داخلی بزرگ کنیم.
ما عملاً در کشورمان تولید محتوا برای کودک و نوجوان را فراموش کردهایم. یعنی کودکان ما با محتوای خارجی بزرگ میشوند.مسئولان فرهنگی مدام شکایت میکنند که چرا وضعیت اینگونه است و چرا از محصولات داخلی استفاده نمیشود؟ در پاسخ باید گفت، ما اصلاً تولید چندانی نداشتهایم تا کودکان خود را با محتوای داخلی بزرگ کنیم.
اکنون چقدر تولید محتوای بازی ایرانی داریم؟
خوشبختانه تولید محتوای چند سال اخیرمان بسیار خوب بوده است. ما در سال صدها بازی ایرانی تولید میکنیم و تولیداتمان خیلی بیشتر از قبل شده است.
این بازیها طرفدار هم دارد؟
در حوزه موبایل وضعمان خوب است. در کافه بازار از بین 10 تا 20 بازی برتر آن تعداد زیادی را بازیهای ایرانی تشکیل میدهد. بازی آمیرزا، پسرخوانده و... واقعاً میلیونی مخاطب دارند. پتانسیلش وجود دارد، اما ما با یک هجمه سنگین تولید خارجی مواجهیم، که بهدلیل باز بودن فضای مجازی زیاد نمیتوان جلوی آن را گرفت.
چنانچه به کنوانسیون برن میپیوستیم، مشکل حل میشد؟
اگر ما قانون کپی رایت داشتیم، مشکل حل میشد. اکنون مشکل این است که در کشور ما قانونی وجود ندارد که به ما اجازه دهد، تا بتوانیم جلوی دانلود بازیهای خارجی کپی با اینترنت ارزان را بگیریم. در حالی که از همین طریق بازی نشر پیدا میکند. سعی بر این است که بازیهای غیرمجاز یا فیلتر شوند یا لینک دانلودشان برداشته شود.
در فروشگاههای عرضه محصولات رایانهای هم بیشتر بازیهای خارجی به فروش میرسد تا ایرانی؟
به دلیل اینکه بازار کاملاً در دست بازیهای خارجی است ، ما عملاً بازیسازی پی سیمان رو به نابودی رفت.حتی اگر بهترین بازی ایرانی هم در بازار تولید کنیم موفق نخواهد بود. این بخش کوچکی از بازار است، بخش اصلی دانلود غیرقانونی و هارد به هارد است.
آیا میتوان قوانینی در ایران تصویب کرد تا مشکلات این حوزه تا حدودی مرتفع شود؟
بازی سازان موبایلی ما از اوضاع دانلود رایگان بازیهایشان شاکی هستند چراکه بازیهایشان را در تلگرام و برخی رسانهها براحتی میتوان بهصورت رایگان دانلود کرد. حداقل باید قوانین محکمی برای حمایت از حق مؤلف در ایران تصویب شود. تاکنون قوانینی تصویب شده اما هیچ گاه اجرایی نشده است.
با مهاجرت بازی سازان متخصص چه اتفاقی برای تولید بازیهای رایانهای در ایران میافتد؟
ما برای حمایت از بازی سازان یک ساختار حمایتی بهنام «همگرا» رونمایی کردیم تا از بازی سازان حمایت های مالی و خدماتی کنیم. سال گذشته طرحی به مجلس شورای اسلامی دادیم که تصویب شد و آن هم بحث گرفتن ۱۰ درصد عوارض از بازیهای خارجی است که اکنون به صورت قانونی و ریالی در ایران عرضه میشوند. با این کار حدود 12 میلیارد تومان به خزانه ما کمک می شد و ما هم کل آن را بنا داشتیم صرف بازی سازان کنیم. اما هنوز اجرای این طرح با مخالفتهایی مواجه شده است که امیدواریم هر چه زودتر حل شود.