اغلب بیش از آن‌که به مزایای بازی‌های رایانه‌ای پرداخته شود درباره معایب و مضرات آن بحث می‌شود. با این حال مطالعات روانشناسی و پزشکی نشان داده است، بازی‌های ویدئویی بیش از این‌که دارای مضرات جبران ناپذیر و غلو شده‌ای باشند، دارای مزایای بسیار زیادی هستند.

فرق ادعای دانشمندانی که این نظریه‌ها را مطرح می‌کنند با کسانی که از مضرات بازی‌ها می‌گویند این است که دسته‌ی اول برای سخنان و نظریه‌های‌شان سال‌ها مطالعه و آزمایش کرده‌اند و از روی احساسات از بازی‌های ویدئویی سخن نمی‌گویند. در این مقاله قصد داریم مزایای پزشکی متعددی را که بازی‌های ویدئویی برای کاربران‌شان به ارمغان می‌آورند بررسی کنیم.

کمک به درمان خوانش پریشی یا Dyslexia

خوانش پریشی یا Dyslexia یک بیماری نادر است که باعث عدم تمرکز فرد در خواندن متون می‌شود. با مطالعاتی که دانشمندان حوزه‌ی روانشناسی روی این بیماری انجام داده‌اند، یکی از دلایل مهم حادث شدن آن را، عدم تمرکز می‌دانند. در واقع فرد به دلیل نداشتن تمرکز نمی‌تواند روی کلمات، جملات و سطور نوشته‌ها تمرکز کرده و در نتیجه آن‌ها را بخواند. نکته اینجاست که می‌شود با تمرین دادن فرد برای تمرکز کردن، این مشکل را تا حدود زیادی رفع کرد.

بازی‌های ویدئویی یکی از موثرترین راه‌ها برای تمرین دادن مغز برای افزایش تمرکز هستند. بازی‌ها با تغییر موضوع، دایما در حال ورز دادن مغز برای تمرکز روی چیزهای مختلف هستند؛ به همین دلیل پزشکان اولین چیزی که برای درمان خوانش پریشی توصیه می‌کنند، استفاده از بازی‌های ویدئویی است.

درمان تنبلی چشم و افزایش قدرت بینایی

نمی‌شود این واقعیت را کتمان کرد که نزدیک نشستن جلوی تلویزیون یا نمایشگر می‌تواند در بلند مدت اثرات جبران‌ناپذیری روی بینایی فرد داشته باشد. ولی امروزه مشکل قدیمی سیم دسته و محدودیت اندازه‌ی این سیم‌ها که باعث می‌شد کاربر برای استفاده از کنسول بازی با فاصله‌ی کمی از تلویزیون به بازی کردن بپردازد، با کنترلرهای بی‌سیم حل شده است.

از طرف دیگر بازی کردن باعث می‌شود قدرت بینایی کاربر در مقایسه با سایر افراد بهتر و بیشتر شود. وقتی کاربر در حال بازی کردن یک بازی ویدئویی است، دائما روی اشیای موجود در محیط بازی تمرکز می‌کند یا سایه‌زنی‌های یک رنگ خاص را از هم تشخیص می‌دهد و در نتیجه قدرت تشخیص رنگ‌ها و تمیز دادن اجزای موجود در زندگی واقعی هم برایش راحت‌تر می‌شود. موضوع مهم این است که کاربران بازی‌های ویدئویی در هنگام بازی کردن این کارها را به شکل ناخودآگاه انجام می‌دهند و این مثل یک تمرین طولانی مدت برای چشم آن‌ها عمل می‌کند. از سوی دیگر کسانی که از تنبلی چشم رنج می‌برند، نسخه‌ای بهتر از بازی کردن یک بازی ویدئویی نصیب‌شان نخواهد شد؛ چشم دارای ماهیچه‌های متعددی است که افراد دارای تنبلی چشم، نمی‌توانند از آن‌ها به درستی استفاده کنند. پزشکان برای حل کردن این مشکل بازی کردن را به شدت توصیه می‌کنند چون دیدن اجزای مختلف داخل محیط بازی و تشخیص رنگ‌ها کمک بسیار بزرگی برای رفع این مشکل است و ماهیچه‌های چشم را به کار می‌گیرد و قوی‌تر می‌کند.

 افزایش فعالیت‌های فیزیکی و ورزش

آن دوران که برای رد کردن یک مرحله از یک بازی و رسیدن به کد ذخیره، باید ساعت‌ها بدون حرکت پای یک بازی می‌نشستیم گذشته است. حالا بازی‌ها به شکل قابل توجهی پیشرفت کرده‌اند و ذخیره‌ی بی‌پایان بازی و رها کردن بازی در هر زمان ممکن یکی از  ویژگی‌های معمول است. حالا با بازی‌هایی طرف هستیم که می‌شود به واسطه‌ی آن جنب و جوش داشت، ورزش کرد، بازی‌های حرکتی انجام داد و از تمام اتاق برای بازی کردن استفاده کرد. از طرفی بازی‌های شبیه‌ساز ورزشی هم هستند که بسیاری از کودکان و نوجوانان را جذب خود می‌کنند و باعث می‌شوند کاربران آنها برای یاد گرفتن و فعالیت واقعی در آن ورزش خاص اشتیاق بالایی از خودشان نشان بدهند. این نوع بازی‌ها در آینده بیش‌تر و بیش‌تر خواهند شد.

 کمک به تقویت خلاقیت 

روانشناسان ثابت کرده‌اند، خلاقیت اکتسابی نیست؛ هر فرد به شکل پیش‌فرض خلاق است ولی برای بروز دادن خلاقیت خود باید آن را تقویت کند. تمرین برای خلاق بودن یکی از روش‌های تقویت این ویژگی است. بازی‌های ویدئویی به دلیل هویت‌شان بهترین راه برای تقویت خلاقیت و در نتیجه استفاده از آن در زندگی واقعی هستند؛ نکته‌ی جالب این است که اغلب بازی‌ها دارای قدرت تمرین قوه‌ی خلاقه‌ی کاربران‌شان هستند.

 کاهش احساس درد

یکی از راه‌های کم کردن درد در عضلات و بخش‌های مختلف بدن، ترشح هورمونی به نام «اندورفین»Endorphin  است. این هورمون، خاصیت تسکین دهندگی دارد و می‌تواند با درصد بالایی، احساس درد را کاهش دهد. ولی آزاد شدن اندورفین در حالت عادی ممکن نیست و برای رها شدن نیازمند بروز حس هیجان است. بازی کردن، یکی از راه‌هایی است که به شکل صد در صدی باعث ترشح این هورمون در بدن و نتیجاتا کاهش احساس درد می‌شود. پزشکان توصیه می‌کنند با حداقل بیست دقیقه نشستن پای انجام یک بازی، این هورمون در اثر فعل و انفعالات هیجانی ترشح شده و احساس درد در فرد بیمار را کاهش خواهد داد.

 افزایش کارایی در انجام کارهای ظریف

انجام دادن بازی‌های ویدئویی تمرکز کاربران را بالا می‌برد و باعث می‌شود افرادی که به شکل روزمره چند ساعت از وقت خود را صرف انجام بازی می‌کنند قدرت بیشتری برای انجام کارهای ظریف داشته باشند. بر اساس یک آزمایش بین چند جراح که تعدادی به شکل روزانه به انجام بازی می‌پرداختند و تعدادی که علاقه‌ای به انجام این فعالیت نداشتند؛ مشخص شد جراحانی که به اصطلاح گیمر هستند، تمرکز بالاتری در انجام عمل‌های جراحی دارند و ریزه‌کاری‌ها و تشخیص‌های با ظرافت را بهتر از گروه دوم انجام می‌دهند. در واقع چشم و دست‌ها در هنگام بازی کردن در زاویه‌ای متفاوت در یک زمان در حال انجام دوکار متفاوت هستند. کاری که جراحان خوب در انجام آن حرفه‌ای عمل می‌‌کنند.

 کمک به درمان نسبی بیماران  MS

MS یک بیماری عصبی است که در آن فرد روی بخشی از اندام‌های بدن خود قدرت کنترل ندارد. این بیماری به صورت عدم تعادل در هنگام راه رفتن هم نمود پیدا می‌کند. تحقیقات نشان داده بیمارانی که بازی‌های مبتنی بر انجام فعالیت‌های بدنی و حفظ تعادل را انجام داده‌اند بسیار سریع‌تر از بیمارانی که این کارها را در فیزیوتراپی انجام می‌دهند روند بهبودی خود را طی کرده‌اند.

 کمک به بیماران مبتلا به اوتیسم

افرادی که اوتیسم دارند در ایجاد ارتباط با دیگران دچار مشکل هستند. تحقیقات نشان داده بیمارانی که بازی‌های ویدئویی چند نفره که نیاز به تعامل با دیگر بازیکنان دارد را انجام می‌دهند بهتر می‌توانند بخش مهمی از این بیماری را درمان کنند. با اینکه درمان کامل اوتیسم تا حد زیادی ممکن نیست ولی رفع مشکل ارتباط با دیگران که یکی از مهم‌ترین نقصان‌های بیماران اوتیسم است از طریق بازی کردن بازی‌های ویدئویی چند نفره امکان‌پذیر و سریع‌تر است.