بسیاری از صاحبانایدهها و نوآوریهای حوزهی فناوری که تحت عنوان شرکتهای دانش بنیان فعالیت میکنند،توانایی مالی کافی برای رشد سریع و ارائهی بیکم و کاست ایده یا فناوری نوآورانهیخودشان را ندارند. در واقع این شرکتها بیش از اینکه صاحب سرمایه باشند، صاحبایدهای هستند که در صورت وجود سرمایه، پول و راهنماییهای کارشناسان به نتیجه وامکان ورود به بازار اقتصادی دست پیدا میکند. شتابدهندهها یا سرمایهگذاران خطرپذیر،شرکتها و مراکزی هستند که کارشان دادن امکانات مادی و معنوی به این شرکتهای نوپابرای توسعهی هرچه سریعتر است. شتابدهندهها با ارائهی خدماتی، نیازهای معمولاین شرکتها را مرتفع میکنند؛ سرمایهی پایه و منابع مالی، تجهیزات و امکانات،مشاوره و حتی فضایی برای استقرار موقت این گروهها. اصلیترین وظیفهی شتابدهندههانیز تقویت کردن این شرکتها در طی مدت زمانی مشخص است؛ در واقع شتابدهندهها کاریمیکنند که شرکتهای دانش بنیان که بنیهی مالی و تجربی ضعیفی دارند، بعد از مدتیکه تحت حمایت آنها قرار گرفته و توانستهاند به اصطلاح روی پای خودشان بایستند،مستقل شده و با نیروی کار و سرمایهی خودشان وارد بازار اقتصادی شوند.
اینشکل از شرکتهای تحت عنوان شتابدهنده، سالها است در کشورهای دیگر در حال فعالیتهستند؛ در واقع اولین بار و به شکل رسمی در دههی پنجاه میلادی شرکتی در آمریکادست به چنین فعالیتی زد. ولی در کشور ما شروع به کار چنین شرکتهایی عمر زیادیندارد. از طرفی شرکتهایی که مورد بحث ما در این مقاله هستند، یعنی شتابدهندههای فعال در حوزهی بازیهای رایانهای، علاوه بر جوان بودن، انگشت شمار و محدود هم هستند.در ادامه چند مرکز فعال شتابدهنده که فعالیتها و خدمات خوبی در این زمینه بهشرکتهای نوپای بازیسازی داخلی ارائه میکنند، را معرفی خواهیم کرد.
1. آواگیمز
آواگیمز بزرگترین و شناخته شدهترین مرکز تخصصی بازیسازی و یکی از بهترین شرکتهای شتابدهندهی حوزهی بازی در ایران است. البته آواگیمز، ساز و کاری متفاوت با سایر شتابدهندهها دارد و بیش از اینکه روی شرکتهای بازیسازی و تیمهای کم تجربه و اصطلاحا صفر کیلومتر سرمایهگذاری کند، روی شرکتهای باتجربه و شرکتهایی تمرکز میکند که قبلا سابقهی ساخت و حتا انتشار بازی داشتهاند؛ با سیاست کمک به این تیمها برای ارائهیکاری بسیار بهتر از قبل.
آواگیمز بیش از اینکه به پروژه اهمیت بدهد، به تجربهی تیم توجه میکند و قصد دارد یک تیم باتجربه که قبلا نتوانسته به نتیجهی صد در صد دلخواه و متناسب با فعالیتهایش دست پیدا بکند یاری برساند. در واقع آنها میخواهند یک تیم را از 100 به هزار برسانند نه از صفربه صد. به همین دلیل هم خود را یک شتابدهنده نمیدانند؛ گرچه ساز و کارشان از جهاتی بسیار شبیه به شتابدهندهها است.
آواگیمز بهترین تسهیلات را در زمینهی کمک به شرکتها و تیمهای بازیسازی اعطا میکند؛ مبلغی بالای صد میلیون تومان به هر تیم که نزدیک به 25 درصد آن به شکل نقدی و باقی به شکل خدماتی نظیر مکان استقرار تیم به شکل یک محل کار کاملا حرفهای، شبکهای ازمنتورهای متخصص که به دادن مشاورههای مختلف به تیمها میپردازند و در طی مسیرساخت بازی راهنمایشان هستند، سرمایه مالی متناسب با نیاز پروژه، ایجاد ارتباط با ناشران داخلی و خارجی، برنامههای آموزشی و رویدادهای تخصصی حوزهی بازی است.
آدرس سایت آواگیمز: www.avagames.ir
2. دانشگاه آزاد اسلامی واحدکاشان
دانشگاه آزاداسلامی مدتی است سیاستهای جدیدی را در پیش گرفته است. این سیاستها بر آن هستند تا دانش فارغ التحصیلان و کارشناسان حوزهیIT ، ICT و بازیهای ویدئویی را تبدیل به درآمد و پول بکنند. در این میان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان، نقش مستقیمی در این زمینه ایفا میکند و به گفتهی مدیر پژوهش این دانشگاه، اولین و بزرگترین مرکز شتابدهندهی خاورمیانه را سر و سامان داده است. این مرکز تحقیقات که فضایی بالغ بر 4000 مترمربع را به شرکتهای دانش بنیان اختصاص داده، 1800 متر مربع آن را در اختیار تیمهای بازیسازی قرار میدهد. فضایی که قادر است بیست تیم بازیسازی را به شکل همزمان در خود جای بدهد. محدودیت خاصی برای بازیسازهایی که در این مرکز فعالیت خواهندکرد وجود ندارد؛ با این حال بازیهایی که تحت حمایت قرار میگیرند، بهتر است بازیهای سفارشی یا عناوینی را توسعه بدهند که مورد نیاز جامعه باشد. سقف کمک مالی این شتابدهنده 20 میلیون تومان است و در پایان نیز 35 درصد از میزان فروش به شتابدهنده تعلق میگیرد.
آدرس پورتالپژوهشی این دانشگاه http://rvp.iaukashan.ac.ir/
3. مرکز رشد بازیسازی
بنیاد ملی بازیهای رایانهای پنج سال است که یک نهاد حمایتی را اداره میکند که همه آن را با نام «مرکز رشد بازیسازی» میشناسند. همانطور که از نام این مرکز برمیآید، عمدهی فعالیت آن مربوط است به حوزهی حمایتی و به همین دلیل میشود آن را یک شتابدهنده نامید. با این حال مرکز رشد برخلاف سایر شتابدهندهها عمل میکند و بخش حمایت مالی در آن وجود ندارد. در واقع همانطور که از نام این مرکز برمیآید، وظیفهی مرکز رشد، آموزش و کمک به ارتقای علمی گروههای بازیسازی است.
این مرکز دارای یک هیات علمی است که وظیفه دارند به شکل دایمی یا هفتگی روی کار گروههای بازیسازی مورد حمایت، نظارت کرده و توصیهها و مشاورههایی را که این گروههای نوپا نیازمندشان هستند در اختیار آنها قرار بدهند. بعد از این که بازی، تحت نظارت منتورها و مشاوران هیات علمی ساخته شد و مراحل فنی خود را پشت سر گذاشت، بنیاد ملی بازیهای رایانهای برای بازی مذکور، بازاریابی و تبلیغات انجام میدهد و به این ترتیب یک گروه بازیسازی با کمکهای این مرکز و بنیاد، بازی خود را وارد بازار وچرخهی اقتصادی میکنند.
همانطور که اشاره شد، مرکز رشد بازیسازی هیچگونه کمک مالی در اختیار تیمهای بازیسازی قرار نمیدهد، ولی این تیمها در تمام مدت فعالیت، نیازی به بیزنس پلن و طرح کسب و کار ندارند و همهی اینها توسط این مرکز سر و سامان میگیرند. به غیر از این، مرکز رشد فضای مورد نیاز برای گروهها، سخت افزارهای مورد نیاز و همینطور آزمایشگاه گپلب را به رایگان در اختیار تیمهای بازیسازی قرار میدهد.
4. بازینما استارتر
همانطور که از نام بازینما استارتر برمیآید، ساختار و نحوهی عملکرد این شتابدهنده مانند سایت معروف کیکاستارتر است. برخلاف سایر شتابدهندهها که کار حمایت مالی را به شکل مستقیم انجام میدهند، بازینما استارتر سرمایهگذاری و جذب سرمایه را بر عهدهی منابع مالی مردمی قرار داده است. به این ترتیب که این سایت، بازی مورد حمایت خودرا برای گرفتن حمایتهای مردمی داخل سایت قرار میدهد و مبلغ هدف مورد نیاز آن را اعلام میکند؛ بعد از این، پروسه وارد مرحلهی جذب سرمایههای مردمی میشود و درصورت جمع کردن مبلغ هدف، پروژهی ساخت بازی آغاز میشود.
البته برای حمایت از بازیها، شرایط خاصی وجود دارد که در صورت دست یافتن به حداقلهای این شرایط است که بازیها اجازهی ورود به بخش جذب سرمایه را پیدا میکنند. تیم بازینما استارتر یک بخش داوری و نظارت دارد که شرکت سازندهی بازی، مستندات و یک نسخهی قابل بازی از محصول خود را در اختیار آنها قرار میدهد. در صورت تایید کیفیت، بازی به استارتر راه پیدا میکند و روی سایت قرار میگیرد. البته مانند کیکاستارتر امتیازاتی که به سرمایهگذارها تعلق میگیرد را خود تیم و شرکت بازیسازی تعیین میکنند که بسته به تصمیم، میتواند یک نسخهی رایگان از بازی باشد یا سهمی از فروش بازی.
بازیهایی که میتوانندبه پروسهی جذب سرمایه راه پیدا بکنند باید شرایط زیر را داشته باشند:
· بازیهای موبایلی درحال ساختی که برای ادامهی روند ساخت نیازمند حمایتهای مالی هستند.
· بازیهایی که دارای ایده و تیمی هستند که قادر به ساخت آن بازی است و برای شروع نیاز به حمایت مالی دارند.
· بازیهایی که فرایند ساخت آنها تمام شده ولی برای بهبود یا ساخت شمارههای بعدی نیاز به حمایت مالی دارند.
بعد از طی شدن مراحل ورود، شرکتهای بازیسازی باید مراحل ساخت بازی را فازبندی کنند. این فازبندی به این دلیل است که در هر فاز، بخشی از پروسهی ساخت طی شود و در هر فازمبلغی که جمعآوری شده در اختیار تیم سازنده قرار بگیرد. البته، خود استارتر بعد از جمع شدن 10 درصد از مبلغ هدف، آن را به عنوان مبلغ هدف فاز اول در اختیار تیم قرار میدهد. در مجموع و بعد از پایان پروژه هم، استارتر 7 درصد از مبلغ جمعآوری شده را به عنوان پورسانت جذب میکند.
آدرس سایت بازینما استارتر http://starter.bazinama.com
5. ردکپگیمز
رد کپ گیمز یکی ازشرکتهای باسابقه و قدیمی در زمینهی ارائهی خدمات شتابدهنده و سرمایهگذاری پرخطر در حوزهی بازیهای ویدئویی است. این شرکت نزدیک به دوازده سال است که درحال فعالیت است و سیاست اصلی آن کمک به شرکتها و تیمهای بازیسازی نوپا برای جلوگیری از تکرار تجریبات و تصمیمات اشتباهی است که قبلا به علت نبود مشاور و کمکهای مادی و آموزشی رخ میداد.
مدیران رد کپ گیمزمعتقدند بیشترین ضربهی وارد شده به شرکتهای بازیسازی نه به خاطر نبود استعداد وتوانایی فنی که به دلیل عدم آشنایی تیمها با مسائل و سازوکارهای اقتصادی است. ردکپ گیمز بیشترین تمرکز خود را روی آموزش و هدایت صحیح تیمهای بازیسازی نوپا برای تجاری سازی درست جهت بازگشت سرمایه معطوف کرده است. مدیریت منابع انسانی، آموزش قوانین رابطهی تولیدکننده و مصرفکننده و پیشبینی صحیح تمامی ابعاد پروژه، ازجملهی مسائلی است که این شرکت به آموزش آنها به شرکتهای نوپا میپردازد.
به غیر از این ردکپ گیمز خدمات سرور و مرکز بازی آنلاین را تقریبا به شکل رایگان در اختیار تیمهاقرار میدهد. در کنار این، کیت توسعه دهندهی رایگان Fort که شامل پلاگینهای موتورپایهی یونیتی است هم در اختیار تیمها است که پروژهها را به شدت جلو میاندازد.
آدرس سایت ردکپگیمز: www.redcapgame.com
6. شتابدهندهی اکسل AXELL
اکسل به عنوان بزرگترین شتابدهنده، عمدهی تمرکز خود را روی توسعه دادن محصولات وکسب و کارهای حوزهی ICT و گردشگری الکترونیک، IOT، بازیهای گوشیهای هوشمند و اپلیکیشنهای مختص واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، گذاشته است. اما مهمترین ویژگی این شتابدهنده این است که عمده فعالیتهایش روی توسعه و کمک به شرکتها و تیمهای تازهکار شهرستانها است.
هدف اصلی اکسل،ایجاد مراکز شتابدهنده در استانهای مستعد کشور است؛ سرعت دادن به توسعهی تیمهاو گروههای نوپا در حوزهی ICT با اختصاص دادن سرمایهی مورد نیاز برای توسعه دادن این ایدهها،آموزش تخصصی، ارائه و تامین محلی برای استقرار تیمها و تامین سختافزار و نرمافزارهای لازم برای ارائهی نتایج درخور طرح و ایده.
اکسل برای حصول چنین نتیجه و رسیدن به این هدف از نیم سال دوم سال 95 بیش از پنجاه رویداد در شهرهای مختلف کشور برگزار کرده است. حاصل این رویدادها بررسی ایدههای کسب و کار بیش ازسه هزار نفر از جوانان کارآفرین و صاحب ایده بوده است. اکسل در کنار شتاب دادن به کار و ایدهی تیمها، رویدادهای منظمی هم برگزار میکند و به این ترتیب با شناسایی کردن پتانسیلهای استانی موجود، با تیمهای برتر برای همکاری اقدام میکند.
اکسل تاکنون مراکزی در اصفهان، قزوین و گیلان برای حصول نتیجه راهاندازی کرده است و به زودی در خراسان رضوی، سمنان، یزد و کردستان نیز مراکز خود را راه اندازی می کند.
آدرس سایت اکسلاصفهان:http://Axell.ir