چالش‌ها و راهکاری‌های بازی‌های رایانه‌ای درایران

نشست هم‌اندیشی تولیدکنندگان بازی و مسئولان بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای با بررسی چالش‌ها و راهکاری‌های بازی‌های رایانه‌ای در ایران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، دومین نشست هم‌اندیشی تولیدکنندگان بازی رایانه‌ای عصر دیروز دهم آذر ماه در بنیاد برگزار شد و بازی‌سازان به مشکلات خود اشاره کردند. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بازی‌سازان، مساله تبلیغات بود که هزینه کافی برای تبلیغات کارهای خود را ندارند و بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای با تعاملی که با سازمان‌های مرتبط مانند وزارت آموزش و پرورش، سازمان صدا و سیما، شهرداری‌ها و ... برگزار می‌کند، می‌تواند به تبلیغ و معرفی بازی‌های رایانه‌ای جدید بپردازد.
ایجاد بسترهای مناسب برای بومی کردن بازی‌‌های رایانه‌ای و صنعتی شدن بازی‌سازی از دیگر مواردی بود که در دومین هم‌اندیشی بازی‌سازان به آن اشاره شد. کاهش ممیزی فرهنگی از سوی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای هم یکی دیگر از مواردی بود که مورد توجه عده کمی از حاضران در جلسه قرار گرفت.

کپی‌رایت، گره ناگشودنی بازی‌سازها
یکی دیگر از مشکلاتی که از سوی بازی‌سازان به آن اشاره شد، مساله کپی‌رایت بود. با توجه به اینکه ایران، قانون جهانی کپی‌رایت را نپذیرفته، بازی‌های ایرانی به سرعت و به صورت غیرمجاز دانلود می‌شود. همچنین بازی‌های خارجی با کیفیت خوب نیز دانلود شده و به قیمت بسیار ارزان در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد و هیچ نظارتی بر فروش و ارائه بازی‌های غیرمجاز وجود ندارد. از این رو بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند بازار را کنترل کند و مشکل بازی‌سازان در زمینه کپی‌رایت را تا اندازه‌ای کمرنگ کند.

قیمت بازی خارجی با کیفیت با دی‌وی‌دی خام برابر است
ورود بازی‌های خارجی به بازار و قیمت ارزان آن، یکی دیگر از مشکلاتی بود که بازی‌سازها به آن توجه کردند. وقتی بازی خارجی با کیفیت بالا و به قیمت 600 تومان در اختیار ناشر قرار می‌گیرد و ناشر آن را به قیمت 2000 تومان به مخاطب خود می‌دهد، بازی‌سازهای داخلی چگونه می‌توانند به فروش کارهای خود امیدوار باشند؟ 600 تومان قیمت دی وی دی خام است. بنابراین بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای باید ترتیبی را در نظر بگیرد که قیمت بازی‌های خارجی به قیمت واقعی نزدیک شود. برای مثال امروز فیلم‌های سینمایی به قیمت 3000 تومان در سوپرمارکت‌ها ارائه می‌شود و مردم برای خرید این فیلم‌ها، هزینه می‌کنند. اما هنوز یک راهکار جدی برای ارائه بازی‌های ایرانی در نظر گرفته نشده است.

بازی سازی شغل به‌شمار نمی‌آید و بازی‌ساز بیمه ندارد
بیمه یکی دیگر از مشکلات بازی‌سازها بود. بازی‌سازها از بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای خواستند تا ترتیبی برای بیمه آنها در نظر گرفته شود آن هم در شرایطی که نه وزارت کار و نه فرهنگ و ارشاد، بازی‌سازی را شغل به حساب نمی‌آورند. مشکلات موجود در سیستم پخش بازی‌ها نیز یکی دیگر از مواردی بود که به آن اشاره شد. چون راهکاری برای پخش و ارائه بازی‌هایی که تولید می‌شود، وجود ندارد.

اختصاص بودجه‌ای مستقل به صنعت بازی
یکی دیگر از مواردی که به آن پرداخته شد، اختصاص بودجه‌ای مستقل به بازی‌های رایانه‌ای از سرفصل بودجه فرهنگی کل کشور بود. پیشنهاد برخی از بازی سازان اختصاص بخشی از این مبلغ به تولید بازی‌های رایانه‌ای بود که به نظر می‌رسد لازمه این کار در نظر گرفتن صندوقی به نام صندوق حمایت از تولیدکنندگان بازی‌های رایانه‌ای و وجود ساز و کاری منظم و هدفمند برای آن است.

ضرورت تغییر در فرهنگ فروش 
پرداختن به فرهنگ فروش یکی دیگر از مسائلی بود که بازی‌سازان به آن توجه کردند. به این معنی که به جای تمرکز بر روش سنتی توزیع، می‌توان فرهنگ فروش را تغییر داد. توجه به بازار و توجه به تبلیغات در کنار تولید بازی‌های خوب، یکی دیگر از مسائل مهمی بود که از سوی بازی‌سازها مطرح شد. چرا که تولید، تبلیغات و بازار سه ضلع یک مثلث هستند.

هولوگرام، دردی را درمان نمی‌کند
هولوگرام از دیگر مواردی بود که در هم‌اندیشی بازی‌سازها به آن توجه شد. قرار است هولوگرام امکان پخش بازی‌های غیرمجاز را به حداقل برساند اما به گفته بازی‌سازها، این امکان محقق نمی‌شود تا زمانی که ایران به کنوانسیون برن نپیوندد و قانون جهانی کپی‌رایت را نپذیرد.

ضرورت وجود فروشگاه‌های تخصصی
اینکه ما صنعت بازی‌سازی نداریم، یکی دیگر از مواردی بود که به آن پرداخته شد. بعضی بازی‌سازهای حاضر در این جلسه بر این باور بودند که در ایران صنعتی به نام صنعت گیم وجود ندارد. از سوی دیگر فروشگاهی به طور تخصصی به بازی‌های رایانه‌ای اختصاص پیدا نکرده و فروشنده بازی معنی ندارد چون سودی برای بازی‌های ایرانی وجود ندارد. با بازی موبایل، صنعت جریان‌سازی شکل نمی‌گیرد. آنچه اهمیت دارد ساخت بازی‌های PC است.

توجه به بازار داخلی
توجه به بازار داخلی یکی دیگر از مواردی بود که به آن پرداخته شد. تا آنجا که بازی‌سازها مطرح کردند، اگر می‌خواهیم صنعت بازی داشته باشیم، باید به بازار داخلی توجه کنیم. اگر بازی «گرشاسب» ساخته می‌شود و فروش بالایی دارد، به خاطر این است که ایرانی‌ها علاقه دارند درباره فرهنگ و تاریخ سرزمین خود بدانند. اما یک غیرایرانی علاقه چندانی به شناخت «گرشاسب» در این بازی ندارد.
دانستن تفاوت‌های بازار ایران و خارج از ایران یکی دیگر از مواردی بود که بازی‌سازها به آن پرداختند. چرا که شناخت بازار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و مخاطب یک وجه اصلی است که تولیدکنندگان باید به آن توجه کنند. شناخت مخاطب و شناخت بازار به آنها امکان تولید بازی‌های بهتر را می‌دهد.
یکی از مواردی که بازی‌سازها به بحث درباره آنها پرداختند، مساله چگونگی فروش و ارائه بازی‌های رایانه‌ای بود. بعضی معتقد بودند چه اشکالی دارد بازی ایرانی در سوپرمارکت‌ها ارائه شود. آنچه مهم است، مساله فروش و درآمدزایی بیشتر بازی‌ است. اما برخی عقیده داشتند که شان بازی و بازی‌ساز ایرانی نیست که ساخته‌اش در سوپرمارکت و در کنار تخم‌مرغ‌ها فروش برود.

4 میلیون هولوگرام در دست ناشران
حسن کریمی قدوسی، قائم مقام بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در این نشست در تشریح اقدامات این بنیاد با اشاره به اینکه بنیاد مسئول فروش بازی‌ها نیست، گفت: ما طرح دو ضربتی برای فروش بازی‌ها در نظر گرفتیم؛ یعنی به ناشران گفتیم که به شما مجوز فلان بازی خارجی را می‌دهیم، به شرط اینکه یک بازی ایرانی را تولید کنید و به فروش برسانید.
او به مساله هولوگرام اشاره و بیان کرد: برای اصلاح بازار باید آمار درستی از آن در اختیار داشته باشیم. هولوگرام قرار بود آمار بازی‌های داخلی و خارجی را به ما بدهد اما ناشران هولوگرام حمایتی دریافت می‌کنند و ما آمار دقیقی از بازار فروش بازی‌های رایانه‌ای نداریم و بنیاد نمی‌داند چه تعداد بازی فروخته شده است.
کریمی قدوسی با اشاره به اینکه قیمت‌گذاری باید بر اساس بهای تمام شده بازی رایانه‌ای باشد نه قیمت تجاری آن، گفت: امروز چهار میلیون هولوگرام در دست ناشران است. ما باید همه این هولوگرام‌های حمایتی حذف کنیم، بر الصاق هولوگرام نظارت داشته باشیم، بازار بازی‌های خارجی را کنترل و از تکثیر و توزیع بازی‌های ایرانی حمایت کنیم.

قوانین گزنده‌ای برای تطهیر بازار وجود ندارد
به گفته قائم مقام بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، قوانین گزنده‌ای برای تطهیر بازار از بازی‌های غیرمجاز و حتی مستهجن وجود ندارد. باید مصوبات جدی چه از سوی هیات دولت چه از سوی مجلس به عنوان قانونگذاران اصلی وجود داشته باشد تا وقتی جرایم معلوم نشود، هیچ چیز به سامان نمی‌شود و ما نمی‌توانیم فروشگاه‌های تهران را از بازی‌های غیرمجاز پاک کنیم.

دریافت وجه برای صدور مجوز بازی‌های خارجی
قائم مقام بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای تصریح کرد: در سال 94 قیمت هولوگرام را از 100 تومان به 200 تومان افزایش خواهیم داد که البته قیمت 200 تومان در شورای عالی فضای مجازی تصویب شده است.
وی افزود: دریافت وجه برای دریافت صدور مجوز بازی‌های خارجی، قانونی شدن صندوق حمایت از بازی‌های رایانه‌ای ایرانی، انحصاری کردن بازی‌های خارجی از دیگر فعالیت‌های‌مان به شمار می‌رود. بازی‌های خارجی را به مزایده خواهیم گذاشت و هر ناشری که بهای بیشتری پرداخت کند، مجوز آن را خواهیم داد و بهای آن را در صندوق حمایتی قرار خواهیم داد.

تغییرمدیریتی خللی در اجرای قوانین ایجاد نمی‌کند
کریمی‌قدوسی اظهار کرد: زمانی که مصوبات را از شورای عالی فضای مجازی دریافت می‌کنیم یعنی حتی بنده هم از این قوانین تخطی کنم، زیرسؤال خواهم رفت. بنابراین بعد از بنده هر تیمی که وارد بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای شوند ملزم به اجرای این قوانینی است که درصدد تصویب آن در شورای عالی فضای مجازی هستیم.
وی بیان کرد: تلاش‌مان این است که بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از بازی‌های موبایلی حمایتی نکند چراکه سرنوشت بازی‌های موبایلی همچون بازی‌های PC خواهد شد. بازی‌های موبایلی از کافه بازار و دیگر مسیرها راه خود را پیدا می‌کند.
قائم مقام بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای تصریح کرد: هر شش ماه یکبار نگاهی بر کل پروژه‌های بازی‌های رایانه‌ای ایرانی خواهیم داشت و در نهایت سه بازی را انتخاب خواهیم کرد و به تبلیغات آن خواهیم پرداخت.