راه های برون رفت از مشکلات ساختاری شرکتهای بازی ساز ایرانی (بخش ششم)

در هرصنعت، بازاریابی (marketing) و تبلیغات از ابزارهای نیاز رشد و حتی حیات آن میباشد. با تحلیل وضعیت تولید بازیهای رایانه ای در ایران به نکته معناداری در این بخش مواجه خواهیم شد. عدم تجربه تجاری مورد نیاز در میان بیشتر شرکتهای تولید کننده بازی سبب میشود علاوه بر عدم توجه و اهمیت لازم در موضوع بازاریابی، از پذیرش جایگاه این حوزه در تولید بازی نیز چشم پوشی گردد.
در یک نگاه کلی بازاریابی ناشی از مجموعه فعالیت های انسانی – اقتصادی هدایت شده میباشد. حال سوال اینجاست چند درصد از شرکتها و گروههای بازیساز داخلی با این دیدگاه به امر تولید محصول خود میپردازند.
یک سخن کلی در تعریف بازاریابی همواره مصداق دارد؛ وقتی صحبت از بازاریابی است خواسته های شما مهم نیست . تنها چیزی که اهمیت دارد خواسته های مشتری است. اما متاسفانه بسیار دیده میشود نوع تولید این شرکتها صرفا براساس سلایق شخصی تیم تولید کننده شکل میپذیرد و نه تمایل نیاز بازار مصرف.
در یک مدل بازاریابی حوزه کسب و کار بازیهای رایانه ای، همان عناصر ساده 4P حضور دارند اما در برخی لایه ها، مفهوم آنها با تغییراتی روبرو است.
1- محصول (Product)؛ بازی و نوع آن را شامل شده که در این صنعت علاوه بر تنوع پذیری از شیوه تولید متفاوت برخوردار است. لذا همواره و برای تمامی تولید کنندگاه این امکان وجود ندارد که بتوانند هر سبک بازی و در هر اندازه را تولید و عرضه نمایند. پس این طبیعی خواهد بود که هر شرکت تولید کننده بازی، در آرزوی تولید یک بازی فاخر و منحصر بفرد با استانداردهای یک بازی بزرگ بین المللی باشد اما علاوه بر توانایی تولید، مسائلی مانند هزینه تولید، نیروی انسانی، تجربه تولید و مسائل بسیار زیادی در آن نقش دارند.
2- قیمت (Price) ؛  پیچیدگی در امر رقابت و تنوع تولیدات در کنار تغییرات تکنولوژی و تمایل مصرف کننده در چند سال اخیر ، در صنعت بازیسازی باعث گردیده است تا مقوله قیمت و شیوه های قیمت گذاری جهت کسب سود و بازگشت هزینه تولید و تمایل خرید در میان مصرف کنندگان با تغییرات اصولی مواجه باشد. هر بازیساز لازم است در زمینه تولید یک محصول و در همان مراحل تولید به مقوله "قیمت" به عنوان اساس حفظ چارچوب کسب و کار خویش بیاندیشد. در حال حاضر حدود 14 روش قیمت در تولید یک بازی وجود دارد که مورد استفاده در تنوع تولیدات و به نسبت نوع بازی قرار میگیرد.
3- مکان (Place)؛ آیا همه بازیها قرار است و میتواند در همه بازارها و برای همگان عرضه گردد ؟ و آیا میتوان در یک مکان به تمامی فروش ایده آل رسید و تمامی نیازها را پوشش داد ؟ متاسفانه همچنان در میان شرکت های تولید کننده بازی، اهمیت محل عرضه محصول با یک نگاه بسته و تعریف کلی معنی شده است. در صنعت بازیسازی خصوصیات مکان عرضه یک محصول میتواند ساختار تولیدی آن را با تغییرات اساسی در امر تولید مواجه سازد و حتی میتواند محدودیتهایی را برای تولید کننده ایجاد نماید. تعریف جایگاه عرضه یک بازی و حتی چند مکان میتواند علاوه بر تغییر فرآیند تولید بر تغییر سبک تولید یک بازی و فرآیند عرضه آن تاثیر مستقیمی برجای بگذارد.
4- ارتقاء محصول (Promotion)؛ یک بازی یا یک محضول تک بعدی با دامنه تولید یکسان نیست. در بستر تولید بیشتر شرکتهای مطرح بازیسازی دنیا، امکان ارتقا و رشد یک بازی به عنوان یک اصل بدیهی در بخش طراحی بازی نهادینه شده است و همواره تولید کنندگاه با ارائه بسته ای الحاقی یا تغییرات محتوایی در داستان یا مراحل و یا مکانیکهای بازی حس تجربه جدید را با مخاطبین خود همراه میسازند. 
تعاریف اشاره شده در مدل 4P یک روش استاندارد در میان شرکتهای بازیساز میباشد که متاسفانه در ایران و در نزد شرکتها و تولید کنندگان این صنعت از جایگاه ضعیفی برخوردار است.

تبلیغات 
موضوع پراهمیت دیگری در صنعت بازیسازی دارای نقش ویژه ای است و آن تبلیغات و ابزارهای تبلیغاتی و البته هزینه و بودجه تبلیغات است. در اینجا قصد نیست تا مشکلات و توان مالی اندک شرکتهای تولید کننده داخلی در این بخش مورد نقد قرار گیرد بلکه تلاش میگردد 10 روش ساده و کم خرج برای این گروه شرکتها در امر تبلیغات محصول آنان معرفی گردد.

10 راهکار کم هزینه برای تبلیغ شرکتهای بازیسازی کوچک و مستقل
1. بهترین استفاده از هر گردهمایی ببرید
لازم نیست که همیشه برای ارتباط با دیگران  و معرفی محصول خود در هر محفل و یا نمایشگاهی غرفه داشته باشید. من گوشی همراه و یا نوت بوک به دست در هر نمایشگاهی میتوانم قدم بزنم و کارت ویزیت¬ها را نگاه میکنم. اگر شرکتی، فرد علاقمندی، رسانه¬ای یا کسی که می¬تواند به من کمک کند را بیابم سراغ او رفته و صحبت می¬کنم. 
2. اگر محصول خوبی دارید آن را نشان دهید و درباره¬ی آن حرف بزنید
در دنیای رسانه های دیجیتال، ابزارهای دیجیتالی بسیاری به عنوان وسایل ارتباطی وجود دارند و هنر من باید استفاده از این ابزارهای کم هزینه برای معرفی محصول باشد.. هدف داغ نگه داشتن موضوع برای رسیدن به هدف نهایی است. 
3. سعی کنید ادمین صفحه¬ی مربوط به بازیتان در صفحات اجتماعی باشید
قدرت صفحات اجتماعی در ایجاد و  راه اندازی مجموعه طرفداران بازی من، کاری ساده و بسیار کاربردی است.
4. از تمامی رسانه¬های اجتماعی استفاده کنید، حتی اگر طرفدار هیچکدام نباشید
من اخیرا از توئیتر برای چت با تولیدکنندگان استفاده می¬کنم. فروم¬ها هم گزینه¬ی خوبی هستند اما مراقب بسته شدن یا مورد سوءاستفاده قرار گرفتن آنها باشید. برخی فروم¬ها قرارگیری بازی شما را می¬پذیرند و ممکن است خیلی از آنها آن را رد کنند. برقراری ارتباط با آنها راه بسیار خوبی برای گرفتن بازخورد و افزایش حضور من در رسانه¬های اجتماعی است. 
5. با تمام رویدادهای مربوط به بازی در اطرافتان در تماس باشید
با رفتن به این رویدادها از آنها حمایت کنید، و برای خود اسمی بسازید. اگر می¬توانید در رویدادهای بزرگتر حاضر شوید، حتی به عنوان یک شرکت¬کننده¬ی غیر رایگان، بهتر است این کار را بکنید. هر رویداد بازی فرصتی برای برقراری ارتباط و تبلیغ بازی شماست. 
6. کارت ویزیت و اقلام تبلیغاتی تدارک ببینید
برای بازی خود بروشور، آرم، و بنر طراحی کنید. چه بسیار مواردی پیش آمده که من دنبال هنرمندانی بوده¬ام که کارت ویزیت نداشتند و در نهایت هم نتوانستم به رجوع کنم. این مشکلی است که به آسانی قابل حل است. 
7. سر وقت حاضر شوید
این نکته شامل همه رویدادها، جلسات، برنامه های شبکه های اجتماعی و غیره می¬شود. هیچ چیز بدتر از تاخیر در جلسات نیست. همینطور، جلسات را هفته¬ها قبل  تنظیم نکنید چون احتمال فراموشی آن زیاد است. و هرگاه در جلسه¬ای حاضر می¬شوید سعی کنید مختصر باشد. اگر جلسه خیلی طولانی شود، افراد خسته می¬شوند و انگیزه خود را از دست می¬دهند. 
8. اگر به یک دانشگاه یا کالج فنی رفتید، با افراد در تماس بمانید
این نکته برای آن است تا در صورت امکان از کمک آنها بهره ببرید. بطور مثال، ما توانستیم بلیط برای شرکت در یک رویداد تجاری را به لطف روابطی که در دانشگاه داشتیم بدست بیاوریم.
9. هرگز برای پذیرفتن یک نصیحت مغرور نباشید
چه این نصیحت متعلق به یک شرکت تازه تاسیس باشد یا شرکت 30 ساله، ما همه مشکلات و زمینه¬های مهارتی متفاوتی داریم. سعی کنید نهایت استفاده را از وقتی که با دیگران دارید ببرید. توجه کنید که آیا این به کسب و کار شما کمک می¬کند یا اینکه آیا این افراد در بازاری کاملا متفاوت با شما هستند. مواقعی پیش می¬آیند که شما در برابر دیگران احساس سرخوردگی می¬کنید، اما وقتیکه یک محصول عالی برای مطرح کردن دارید همه شما در یک زمین بازی هستید. 
10. بهترین استعدادهایی را که می¬توانید پیدا کنید و هزینه¬شان را پرداخت کنید جذب کنید
هنرمندان زیادی برای کار شما وجود دارند، پس به اولین نفر اکتفا نکنید. وب¬سایتهای مختلف را چک کنید تا هنرمندان جوانی را که در آرزوی مطرح شدن هستند را بیابید. شاید در ابتدا این موضوع هزینه هایی را برای شما داشته باشد اما همه چیز در یک هزینه خلاصه نمیشود/