گرچه در کشور ما شرکتهای چندانی در صنعت بازیهای دیجیتال فعالیت نمیکنند، اما از سوی دیگر طی چند سال اخیر گروههای مستقل توانستهاند بازیهای زیادی را روانه بازار کنند که بسیاری از آنها مورد استقبال گیمرها قرار گرفته است.
نکته قابل توجهی که بازیسازی ایران را از کشورهای پیشرو در این صنعت متمایز میکند، سن و سال پایین فعالین این عرصه است که در کمال ناباوری توانستهاند با خلاقیت و پشتکار، خودی نشان دهند و محصولات جذابی را روانه مارکتهای داخلی و خارجی کنند.
بازی «فرش» یکی از محصولات موفقی است که چند سال پیش توسط مهدی بهرامی با الهام از هنر ایرانی ساخته شد و به طور رایگان در دسترس گیمرهای رایانههای شخصی قرار گرفت و پس از مدتی برای پلتفرم اندروید نیز باز طراحی شد.
در ادامه گفتگویی داریم با این بازیساز جوان که حالا 24 سال دارد، تا از رمز موفقیت و موانع پیشروی ساخت این بازی بیشتر آشنا شویم.
درباره سبک و سیاق بازی «فرش» بگویید و این بازی چه گروه سنی را هدف قرار داده است؟
این بازی الهام گرفته از هنر ایرانی است و موضوع آن در مورد یک فرش است که با پازل توسط گیمر کنترل و وارد مراحل تازهای میشود.
این بازی توانسته نظر گروههای سنی مختلفی را جلب کند و از همان ابتدا هم هدف برآن نبود که صرفا برای گروه خاصی طراحی شود؛ گیمر فرش میتواند یک کودک 6 ساله باشد یا یک فرد 70 ساله.
فرش در ابتدا رایگان عرضه شد اما بعد از طراحی برای اندروید، کاربر با صرف هزینه کمی میتوانست آن را خریداری کند.
فکر میکنید بازیهای هنری و فرهنگی مثل «فرش» چقدر میتوانند بر فرهنگ و شناساندن هنر ایرانی، تاثیرگذار باشند؟
من فکر نمیکنم که بازیها بتوانند سطح فرهنگ و یا هنر جامعهای را چندان متحول کنند؛ اما یک بازی موفق میتواند فرهنگ یا هنر ملتی را به مردم کشورهای دیگر بشناساند .
متاسفانه امروزه ما شاهد آن هستیم که بازیهای غربی تصویر ناخوشایندی از کشورهای خاورمیانه به مخاطبان القا میکنند. در این محصولات جامعههای آسیای غربی بسیار خشن شناسانده میشوند، به طوریکه گیمر تنها تصور جنگ و خونریزی را از مردمان این منطقه کهن در ذهن خود میپروراند. من فکر میکنم بازیهایی از قبیل «فرش» میتوانند این رویه را تا حدی عوض کنند و فرهنگ و هنر خاورمیانه را بیشتر نشان دهند.
از خودتان بگویید و اینکه چگونه پا به صنعت بازیهای رایانهای گذاشتید و بازی فرش در چه سالی طراحی شد؟
تحصیلات دانشگاهی من در کشور هلند و در رشته برنامهنویسی بازیهای ویدیویی بود که در سال 1391 همراه با تحصیل خود توانستم بازی فرش را طراحی کنم که خوشبختانه مورد توجه دستاندرکاران صنعت بازیسازی قرار گرفت و موفق به دریافت چند جایزه در مراسم مختلف شد. بعد از آن ساخت بازی دیگری با نام «انگاره» را شروع کردم که البته هنوز راهی بازار نشده است.
پس از فارغ التحصیلی در یک شرکت بازی سازی استخدام شدم، اما با توجه به تحولاتی که اخیرا در صنعت بازیسازی داخل کشور شکل گرفت، با خودم فکر کردم که صنعت گیم ایران پتانیل بیشتری دارد و میتوانم به پیشرفت صنعت بازیسازی کشور خودم بیشتر کمک کنم؛ به همین دلیل تصمیم گرفتم که راهی ایران شوم. از سوی دیگر هزینه ساخت بازی در ایران کمتر از کشورهایی مثل هلند است اگر تصمیم به ساخت یک بازی بگیریم در ایران میتوان با صرف هزینه کمتر به هدف خود برسیم.
با توجه به تحولاتی که اخیرا در صنعت بازیسازی داخل کشور شکل گرفت، با خودم فکر کردم که صنعت گیم ایران پتانیل بیشتری دارد و میتوانم به پیشرفت صنعت بازیسازی کشور خودم بیشتر کمک کنم؛ به همین دلیل تصمیم گرفتم که راهی ایران شوم.
بیشتر از محصول جدید بگویید و این بازی برای چه مخاطبانی در نظر گرفته شده است؟
این محصول نیز تقریبا در سبک بازی فرش بوده و تلفیقی از هنر و اشکال هندسی است که تا دو سه ماه دیگر در دسترس عموم قرار میگیرد. انگاره ابتدا برای کاربران رایانهای عرضه میشود و سپس کاربران اندروید و iOS نیز میتوانند از آن استفاده کنند و امیدوارم بتوانم هرچه زودتر آن را روانه بازار جهانی نیز کنم.
تفاوت حمایتها از بازی سازان در کشورهای اروپایی با ایران را چگونه دیدید؟
در برخی از کشورهای اروپایی مثل دانمارک و هلند حمایتهای مناسبی از بازیسازان صورت میگیرد اما این حمایتها اینطور نیستد که همهی بازیسازان حمایتهای مالی از سوی دولت شوند، بلکه درصد بالایی از بازیسازان به طور خودجوش تیم تشکیل میدهند و محصولات خود را روانه بازار میکنند. به طور کلی فرق چندانی در بین حمایتهای دولتهای اروپایی و ایران دیده نمیشود و اکثر فعالان این صنعت چه در ایران و چه در کشورهای اروپایی مستقل فعالیت میکنند.
مسئولان کشورهای اروپایی بیشتر با برگزاری جشنوارهها و نمایشگاههای مختلف به بازیسازان کمک میکنند که این حمایت طی چند سال اخیر در ایران هم شکل گرفته که امیدوارم با برنامهریزی مناسب، شاهد برگزاری هرچه بهتر این مراسمها باشیم.
سطح صنعت بازیسازی داخلی و خارجی را چگونه میبینید؟
در سبک هنری میتوان به جرات گفت که محصولات ایرانی در سطح اروپاییها عمل کردهاند و حتی چند مورد از آثار تولید شده در کشور از لحاظ هنری یک سروگردن از نمونه های خارجی بالاتر هستند.
اما از نظر برنامهنویسی و دانش تکنیکال سطح ما از اروپاییها پایینتر است که البته در این زمینه نیز در حال رشد هستیم و میتوانیم در آیندهای نه چندان دور سطح برنامهنویسی خودمان را ارتقا دهیم تا بتوانیم رقابت بیشتری با خارجیها داشته باشیم.
به طور کلی این پتانسیل رشد، در داخل وجود دارد و برای رسیدن به این هدف نیازی به سختافزار و تجهیزات خاصی نیست و هرفردی میتواند با یک رایانه معمولی اقدام به ساخت یک بازی موفق کند و امکانات برای ساخت یک بازی تقریبا برای همه در کل جهان یکسان است.
از طرف دیگر مسئولان میتوانند با دعوت از اساتید خبره جهانی به رشد و نمو صنعت گیم داخلی کمک کنند و با بهره گرفتن از این اساتید آموزشهای لازم به علاقه این عرصه داده شود تا سرعت پیشرفت این صنعت بیشتر شود و از لحاظ کیفی نیز محصولات بهتری را روانه بازار کنیم.
نمایشگاه و همایش TGC که قرار است به زودی در ایران برگزار شود را چگونه میبینید و فکر میکنید برگزاری چنین مراسمی چقدر میتواند بر صنعت بازیسازی داخلی تاثیرگذار باشد؟
من فکر میکنم برگزاری این نمایشگاه تاثیر بسیار مثبتی داشته باشد ما خیلی به این گردهمایی نیاز داشتیم و امیدوارم روند برگزاری چنین نمایشگاه و همایشهایی ادامه پیدا کند.
هر از چندگاهی شاهد برگزاری جشنوارههای مختلف در کشورهای اطراف خودمان هستیم؛ کشورهایی که حرف چندانی در حوزه بازیسازی برای گفتن ندارند و این حیف است که کشوری مثل ایران که پتانسیل پیشرفت را دارد از کشورهای دیگر در این زمینه عقب بماند و فکر میکنم که برگزاری مراسمی مثل TGC میتواند تاثیر خوبی بر روند رشد صنعت گیم ایران داشته باشد.
من به شخصه خیلی خوشحال شدم وقتی مطلع شدم که شخصیتهای نسبتا مطرحی قرار است در رویداد TGC حضور پیدا کنند و امیدوارم این رویه ادامهدار باشد و بتوانیم با بازی سازان خارجی ارتباط بیشتری بر قرار کنیم و با آنها تعامل بیشتری داشته باشیم.
من به شخصه خیلی خوشحال شدم وقتی مطلع شدم که شخصیتهای نسبتا مطرحی قرار است در رویداد TGC حضور پیدا کنند و امیدوارم این رویه ادامهدار باشد و بتوانیم با بازیسازان خارجی ارتباط بیشتری بر قرار کنیم و با آنها تعامل بیشتری داشته باشیم.
در حال حاضر بزرگترین مانع در پیشرفت صنعت بازیسازی ما چیست و چگونه میتوان آن را برطرف کرد؟
موضوع آموزش؛ یکی از مشکلاتی است که در حال حاضر وجود دارد و چون پتانسیل و نیروی انسانی مناسب در داخل هست، میتوان با ارتقای سطح آموزش در این زمینه کمک زیادی به توسعه صنعت گیم کرد.
البته آموزش لزوما نه به این معنا که رشتههای دانشگاهی در این زمینه به وجود آیند و دانشجویان واحدهای مختلفی را آموزش ببینند، بلکه کافیست موسسات و همین طور گردهماییهای سالیانه به آموزش علاقهمندان به این عرصه بپردازند. در بیشتر کشورهای اروپایی نیز صرفا در دانشگاهها درسی با محتوای ساخت بازیهای رایانهای تدریس نمیشود و علاقهمندان به یادگیری بازیسازی میتوانند با شرکت در برنامههای موسسات یا کنفرانسهای مختلف به دانش خود بیافزایند.
با توجه به اینکه محل زندگی شما اصفهان است فکر میکنید فضا برای بازیسازان شهرهای مختلف چگونه است؟
شرایط باید طوری باشد که همه استعدادها در سراسر کشور به یک اندازه به امکانات دسترسی داشته باشند. ما در حال حاضر بازیسازان مطرحی داریم که در تهران زندگی نمیکنند؛ اما توانستهاند بسیار موفق عمل کنند .
فکر میکنم که باید این بازیسازان حمایت و تشویق شوند و کارهای آنها دیده شود. این حمایتها هم میتواند به شکل اطلاعرسانی و دعوت بازیسازان برای حضور در مراسمهای مختلف باشد تا فعالان این عرصه طرد و دلسرد نشوند و این ذهنیت به وجود نیاید که همه حمایتها برای بازیسازان تهرانی است.
به نظر من بعضی از محصولاتی که در مناطق دیگر کشور ساخته شدهاند موفقتر از بازیهایی بودهاند که در تهران ساخته میشوند که البته فکر میکنم یکی از دلایل آن هم وجود آبوهوا و آرامش بهتری است که در سایر نقاط کشور حاکم است.