رهایی بازی از سرگردانی

سرویس گزارش- واگذاری مسوولیت صدور کلیه مجوزهای حوزه بازی های رایانه ای به بنیاد ملی بازی های رایانه به دلیل فراهم آوردن امکان یک نگاه جامع و متمرکز در این حوزه حساس فرهنگی با استقبال تولیدکنندگان و ناشران این حوزه رو به رو شده است تا جاییکه بسیاری معتقدند این مسوولیت قانونی جدید فصل جدیدی را برای این بنیاد تاثیرگزار رقم خواهد زد.

به گزارش عصرارتباط، در پی درخواست بنیاد ملی مبنی بر واگذاری کلیه امور مربوط به صدور مجوزهای بازی‌های رایانه‌ای طی دو هفته گذشته از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد، موافقت خود را با هدف از جلوگیری موازی کاری و ایجاد تمرکز در سیاست‌های فرهنگی در بخش بازی‌های رایانه‌ای، با واگذاری کلیه امور مربوط به صدور مجوزهای تولید، توزیع، نشر، بازی سراها و مسابقات به بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اعلام کرد که با بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های عمومی روبه‌رو شد.

تا پیش از این صدور مجوز برای بازی‌ها توسط معاونت امور سینمایی انجام می‌گرفت؛ به‌طوریکه بازی‌سازان با ارسال سناریو و پاره‌ای از توضیحات درخصوص بازی موردنظر، می‌توانستند برای گرفتن مجوز اقدام کنند و سایر امور هم از جمله مجوز نشر و توزیع توسط سایر بخش‌های وزارتخانه مانند دفتر رسانه‌های دیجیتال پیگیری می‌شد که این روزهای می‌کوشد محور انحصاری تلاقی امور فرهنگی و فناوری تبدیل شود اما با ابلاغ این مسوولیت جدید از این پس بازی‌سازان و بازی‌فروشان ایرانی به‌صورت واحد تنها با بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای مواجه خواهند بود که پیش‌بینی می‌شود تاثیر عمده‌ای در تسریع امور و نگاهی تخصصی‌تر به فرآیندهای مربوط به تولید بازی‌های ایرانی داشته باشد.


فرار از تفرق


تا کنون اغلب امور مربوط به مباحث کارشناسی و بررسی محتوای بازی در بنیاد صورت می‌گرفت و بنیاد هم در بیشتر مواقع برای حمایت از بازی‌سازان یک طرف قرارداد با شرکت‌های بازی‌ساز بود تا با کمک‌های مادی و معنوی بتواند به این صنعت نوپا کمکی کرده باشد ولی بدون ش از این پس حمایت‌ها جایگاه قانونی‌ نیز به خود خواهند گرفت.

مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در گفتگو با عصر ارتباط درخصوص تفویض صدور مجوز به بنیاد گفت: «ابتدا بنیاد زیر نظر معاونت سینمایی قرار داشت و صدور مجوز توسط اداره سمعی و بصری انجام می‌گرفت اما چون اکنون بنیاد از معاونت امور سینمایی جدا شده‌ است، برای اینکه از تفرق بخش خصوصی و دولتی در خصوص صدور مجوز تولید و توزیع و نشر بازی در بازار گرفته شود این کار صورت گرفت.

درواقع این کار باعث تجمیع می‌شود و ما را از سردرگرمی نجات می‌دهد. دیگر لازم نیست که برای گرفتن مجوز به چند جا مراجعه شود و مراجعه به بنیاد کافی است. البته این به معنی افزایش کار ما است و تولیدکننده بیشترین نفع را می‌برد. ما می‌توانیم به بخش خصوصی درخواست‌هایی بدهیم و با حمایت از بازی‌ها و تولیدات داخلی برای صنعت بازی‌سازی گام برداریم و مثمرثمر باشیم».

بهروز مینایی که طی این سال‌ها چهره پرکار نمایشگاه‌ها و افتتاحیه‌های بازی‌های متعدد ایرانی بوده است با اشاره به اینکه در بحث ساخت بازی معمولا یک آیین‌نامه‌ای وجود دارد که در آن یک‌سری شرایط برای شرکت‌های بازی‌ساز درنظرگرفته ‌شده ‌است، درباره نتایج عملی این طرح گفت: «شرکت‌ها باید مدارکی را به بنیاد ارسال کنند که مدارک شامل داستان، محتوا و کاراکتر بازی هم می‌شود».

بعد از اینکه از نظر محتوایی بررسی لازم صورت گرفت و کارهایش انجام شد، ‌شورایی با حکم هیات مدیره بنیاد تشکیل می‌شود که بعد از بررسی محتوا به بازی مجوز می‌دهد و این به معنی توزیع بازی در بازار است. بازی‌های خارجی بر همین منوال است که بعد از بررسی محتوایی به آنها مجوز داده‌ می‌شود.

مدیرعامل بنیادملی بازی‌های رایانه‌ای ضمن تاکید براینکه این طرح هیچ تداخلی با طرح هولوگرام کردن دفتر رسانه‌های دیجیتالی ندارد، گفت: «معمولا به این دلیل که کار تخصصی ما در حوزه بازی است و بنیاد تنها نهاد متولی در بحث بازی‌های رایانه‌ای است، کار تخصصی بازی باید در بنیاد انجام گیرد».

مینایی در ادامه افزود: «بازی یک نرم‌افزار است اما کارنظارتی توسط ما انجام نمی‌گیرد. یک ستاد واحدی تشکیل می‌شود برای دادن هولوگرام واحد به محصولاتی که از وزارت ارشاد مجوز می‌گیرند. صدور مجوز و اهدای هولوگرام دو مساله هستند. هولوگرام مرحله اجرایی شدن و یک کار نظارتی است. البته می‌توان با وزارتخانه توافق کرد چه هولوگرامی صادر کرد، یک هولوگرام واحد یا دو نوع هولوگرام».


کار حاکمیتی


برخی دیدگاه‌ها حکایت از آن دارد که در سمت دیگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذاری صدور مجوز به بنیاد بخشی از امور را از حوزه فعالیت مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال خارج خواهد کرد و در اولین واکنش به خبر اجماع مسوولیت‌ها در بنیاد عیسی زارع‌پور رییس این مرکز در این خصوص، گفت: «منطق و عقل حکم می‌کند که صدور مجوز برای رسانه‌های دیجیتال، نرم‌افزار و بازی همگی در یک جا صورت گیرد».

 زارع‌پور که صراحتا مخالفت خودش را اعلام کرد در ادامه گفت: «صدور مجوز یک کار حاکمیتی است، از طرفی بنیاد یک نهاد غیردولتی است که به نظر من صدور مجوز به بنیاد قابل واگذاری نیست اما این طرحی است که توسط آقای وزیر داده شده و ما هم به آن صحه می‌گذاریم».


او که دادن اجازه نشر به بنیاد را به هیچ وجه مداخله در امور هولوگرام نمی‌داند، گفت:‌ «بازی در تمام دنیا نرم‌افزار محسوب می‌شود. هولوگرام طرحی است که شامل فیلم، بازی، ‌نرم‌افزار و ... می‌شود. این طرح قرار است در قالب یک ستاد که دبیرخانه آن در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل می‌شود به نرم‌افزارها داده شود.

برای مثال برای فیلم هم هولوگرام صادر می‌کنیم یعنی فیلم بعد از گرفتن مجوز از معاونت امور سینمایی به مرکز توسعه رسانه‌های دیجیتال داده‌می‌شود بازی هم قاعدتا باید چنین باشد یعنی بعد از گرفتن مجوز از بنیاد برای گرفتن هولوگرام به مرکز رسانه‌های دیجیتال فرستاده می‌شود».


مخالف و موافق


به اعتقاد اکثر بازی‌سازان، بنیاد تاکنون توانسته است تا حد قابل قبولی به عنوان متولی بازی‌های رایانه‌ای ایفای نقش کند و تلاش‌های بنیاد در برگزاری اولین نمایشگاه ‌بازی‌های رایانه‌ای به اغلب فعالان این حوزه اثبات کرد که می‌تواند در حمایت از تولیدکنندگان بازی‌های ایرانی پشتیبانی لازم را به‌عمل آورد. اما به باور گروهی دیگر این پرسش مطرح است که واگذاری این امور به نهادی غیردولتی همچون بنیاد که تاکنون تنها نقش حامی بازی‌سازان را برعهده داشته، آیا می‌تواند انتظارات اصلی تولیدکنندگان داخلی را برآورده کند یا خیر.

 مدیرعامل شرکت اسپریس پویانما، در این خصوص، گفت: «به نظر من اگر بنیاد بحث حمایتی ر ا حفظ کند و کارهای سازمانی را انجام دهد بهتر است. بهترین کار بنیاد همین بحث حمایت از تولید بازی است، بنیاد در این زمینه هنوز مشکلاتی دارد و این کارباعث بیشتر شدن وظایف بنیاد می‌شود».

مرتضی رضایی در ادامه گفت: ‌«من این موضوع را دورادور شنیده ‌بودم و بیشتر تصور می‌کردم درباره هولوگرام‌ها باشد. بنیاد در حال حاضر کسری بودجه دارد که مشکل بزرگی است هم برای شرکت‌هایی که با بنیاد کار کردند و هم برای شرکت‌هایی که مستقل کار کردند».

مدیر پروژه بازی میرمهنا این کار را وظیفه وزارتخانه می‌داند و اظهار کرد: «وزارتخانه برای خودش یک چارچوب‌هایی دارد برای مثال خانه سینما برای فیلم‌های سینمایی مجوز صادر نمی‌کند بلکه این معاونت امور سینمایی که در وزارت ارشاد است این کار را انجام می‌دهد. برای من به شخصه بهتر است که این‌کار در بنیاد انجام گیرد اما فکر می‌کنم چارچوب کاری بنیاد با چارچوب کاری وزرات‌خانه متفاوت است».

رضایی درخصوص روالی که برای گرفتن مجوز باید طی می‌کردند، گفت: «ما سناریوی بازی را به وزارت ارشاد تحویل می‌دادیم و بعد از یک‌سری توصیحات درباره بازی مجوز صادر می‌شد و روال چندان طولانی نبود. شاید برای من که در بنیاد بودم و با بنیاد کار کردم واگذاری این وظیفه به بنیاد بهتر باشد اما برای بازی‌سازانی که با بنیاد کاری نداشتند هیچ فرقی نمی‌کند».

مرتضی رضایی که همچنان از اضافه‌شدن بار وظایف ابراز نگرانی می‌کرد همچنان این نکته را گوشزد کرد که شاید با این کار بنیاد از وظیفه اصلی‌اش که حمایت از تولید بازی است نتواند به خوبی برآید چراکه بنیاد همیشه با کمبود بودجه دست‌ به گریبان بوده و این کار ممکن است مشکل کمبود بودجه را حادتر کند.

مدیرعامل شرکت اسپریس پویانما ضمن اینکه هولوگرام بازی را با هولوگرام نرم‌افزار متفاوت دانست، گفت: «در تمام دنیا بازی جرء نرم‌افزار نیست، ساختار و ویژگی‌های بازی چیزی بین رسانه و نرم‌افزار است، آنچه که در دنیا روال است بازی نرم‌افزار به حساب نمی‌آید و رسانه است بنابراین سازمان‌های کنترل نرم‌افزار این کار را انجام نمی‌دهند. بنیاد درک بهتری از بازی‌ دارد اما به نظر من بهتر بود که اینگونه امور جداگانه انجام گیرد تا بنیاد راحت‌تر به حمایت تولیدکنندگان بپردازد».

امیرحسین فصیحی دیگر فعال ‌بازی‌سازی است که نظر متفاوتی از دیگر همتایش دارد او در این باره گفت: «‌نظر خاصی دراین رابطه ندارم اما فکر می‌کنم بد نباشد که این کار به بنیاد واگذار شود البته از طرفی فرق خاصی هم ندارد. معاونت سینمایی چون در کنار کار فیلم کار بازی را انجام می‌داد این حرکت می‌توانست حرکت خوبی باشد».

مدیرعامل شرکت فنی و مهندسی فن‌افزار شریف ادامه داد:  «با دادن این وظیفه به بنیاد مسوولیت بنیاد بیشتر می‌شود و باید حمایت بیشتر به بنیاد صورت گیرد یعنی اینکه هم قدرت بیشتر و هم بودجه بیشتری به بنیاد داده‌شود تا بتواند از عهده مسوولیتش برآید. راه‌حل این است که بودجه بیشتری به بنیاد دهد وگرنه فکر نمی‌کنم مشکل دیگری پیش آید».

مدیر پروژه بازی گرشاسب ضمن اینکه دانش تولید بازی بنیادملی بازی‌های رایانه‌ای را بیش از هرجای دیگر می‌داند گفت:‌ «بنیاد از تولید و نتیجه فروش بازی دانش بیشتری دارد و بهتر است بازی در یک‌جا متمرکز شود البته برای تولید‌کننده فرقی نمی‌کند شاید برای سازمان‌ها فرق داشته ‌باشد بالاخره باید یک جایی این مجوز را بدهد».

به گفته او گرفتن مجوز از معاونت امور سینمایی را کار سختی نبود تنها مشکل دراین رابطه اسنادی است که معاونت امور سینمایی از بازی‌سازان درخواست می‌کرد. همچنین او تاکید دارد که دانش بازی در امور سینمایی وجود ندارد و بنیاد حرف بازی‌سازان را بهتر می‌فهمد.

امیرحسین فصیحی در پایان سخنانش افزود: «هولوگرام برای بازی یک‌جور مالیات و پول‌درآوردن از بازی است و اگر قرار است از بازی درآمدی به‌دست‌ آید بهتر است درجهت ساخت بازی باشد و بهترین روش خرج این پول در تولید بازی است». بعید می‌دانم رسانه‌های دیجیتال پولی که از بابت هولوگرام بازی می‌گیرد را خرج ساخت بازی کند و به نظر من بنیاد بهتر می‌تواند این پول را خرج ساخت بازی کند.