کشور چین با بیش از 34 میلیارد دلار درآمد سالیانه از بازیهای دیجیتال، بزرگترین بازار بازی جهان محسوب میشود . با این حال یکی از سختگیرانهترین سیستمهای نظارتی، چه پیش از نشر بازی و چه پس از نشر آن، متعلق به کشور چین است. این گزارش نگاهی دارد به این سازوکار در چین.
به گزارش اداره ارتباطات و امور بینالملل بنیاد ملی بازیهای رایانهای، طبق قانون کشور چین، بازیها را میتوان تحت معیارهای متنوعی سانسور کرد. از جمله مواردی که دولت چین معتقد است وحدت ملی چین را تهدید میکند، با سیاست مذهبی چینی مخالف است یا بر اخلاق عمومی یا فرهنگ و سنتهای چین اثر میگذارد. همچنین بازیهای آنلاین برای افراد زیر سن قانونی نباید حاوی محتوایی باشد که ممکن است، منجر به تقلید از رفتار غیرقانونی یا نقض اخلاق اجتماعی شود. همچنین نباید این بازیها محتوایی مانند ظلم و ستم یا تروریسم که میتواند به سلامت جسمی و روانی افراد سالخورده آسیب برساند، داشته باشد.
نظام ردهبندی سنی اجباری
نظام ردهبندی سنی به شکل اجباری بر بازیها اعمال میشود. این نظام ردهبندی که «مقررات مدیریت ردهبندی نرمافزار بازی» نام گرفته است، در سال 2006 برای نخستین بار وضع شد و در سال 2012 اصلاح شد. نظام ردهبندی مذکور برای بازار بازیهای دیجیتال در کشورهای هنگکنگ، تایوان و کشورهای جنوب شرقی آسیا نیز اعمال میشود. ردهبندی مذکور شامل 5 رده مختلف است:
- عمومی: همه گروههای سنی میتوانند استفاده کنند.
- 6+ یا حفاظت شده: گروه سنی 6 سال و بالاتر میتوانند استفاده کنند.
- 12+ یا راهنمایی والدین: گروه سنی 12 سال و بالاتر میتوانند استفاده کنند.
- 15+ یا راهنمایی والدین: گروه سنی 15 سال و بالاتر میتوانند استفاده کنند.
- 18+ یا انحصاری: گروه سنی 18 سال و بالاتر میتوانند استفاده کنند.
مجوز فروش بازیها
برخی از موانع قانونی چین مانع از مشارکت کامل شرکتهای بازی دیجیتال خارجی در بازار این کشور هستند. طبق قانون چین، تنها راه قانونی برای ورود شرکتهای بازی خارجی به بازار چین و تطابق کامل با تمام شرایط چینی این است که مجوز بازیهای خود را از طریق یک شرکت داخلی چینی کسب کنند. شرکتهای خارجی و شرکتهای سرمایهگذاری شده از خارج به طور قانونی مجاز به انتشار و یا اجرای آنلاین بازیهای دیجیتال یا موبایلی نیستند. هرچند دو ناشر آمریکایی (فروشگاه دیجیتال اپل و استیم) در حال حاضر در چین بدون شریک چینی یا مجوزهای لازم ظاهرا در تضاد با قانون چین عمل میکنند.
«اداره کل نشریات و انتشارات چین» قوانین جدیدی برای انتشار بازیهای آنلاین این کشور وضع کرده است که اشاره به شتابی احتمالی در صدور تاییدیههای رسمی دارد. چین از مارچ سال 2018 اختصاص مجوز به پولسازی بازیهای آنلاین را متوقف کرده که این امر موجب صدمه به صنعت بازی این کشور و شرکتهایی مانند هولدینگ Tencent و NetEase شده است. تحت این دستورالعملها، بازیها تحت بررسی محتوایی قرار میگیرند و تعدادی از بازیهای مجاز عرضه شده به بازار کنترل خواهند شد.
همچنین«اداره کل نشریات و انتشارات چین» از مارچ سال 2018 زیر نظر «بخش تبلیغات حزب کمونیست چین» مسئولیت کنترل همه بازیهای دیجیتال آنلاین و تعدادی از بازیهای دیجیتال جدید که آنلاین اجرا میشوند، پیگیری یک سیستم یادآوری تناسب سنی با توجه به شرایط ملی چین و نیز اقدامات لازم برای محدود کردن زمان حضور کودکان در بازیها را بر عهده دارد. همه بازیهای تولید شده در کشور چین حتی بازیهای رایگان نیاز به اخذ مجوزی برای انتشار در این کشور دارند. بر اساس قوانین نظارتی کشور چین، حتی بهروزرسانی بازیها، در صورتی که موجب تغییرات گسترده در بازی شوند، نیاز به اخذ مجوز نشر دارند.
ممنوعیت ارائه خدمات برای افراد زیر سن قانونی در بازیهای آنلاین
قوانین نظارتی چین به پرداختهای درون بازی نیز نگاه ویژهای دارد. به موجب این قوانین اپراتورهای بازی نباید مصرفکنندگان را برای خرید محصولات خود فریب دهند یا اجبار کنند؛ بلکه باید حق مصرفکنندگان را برای انتخاب پرداخت یا عدم پرداخت به رسمیت بشناسند. این قوانین همچنین میگوید که پول مجازی در بازیها را نمیتوان به پول واقعی بیرون بازی تبدیل کرد. از آنجایی که از بعضی از بازیها به عنوان پلتفرمی برای قمار استفاده میشود که به کمک آنها کاربران پول مجازی را به همان اندازهای که کسب کردهاند، بتوانند به پول دنیای واقعی تبدیل کنند. این موضوع مصداق قمار بوده و به وضوح ممنوع است. علاوه بر آن ارائه خدمت با هر پول مجازی در بازیهای آنلاین برای افراد زیر سن قانونی مجاز نیست.
جلوگیری از اعتیاد به بازیهای آنلاین
چین یکی از معدود کشورهایی است که سعی در ایجاد قوانین برای جلوگیری یا کاهش اعتیاد به بازی آنلاین دارند. در سال 2007، وزارت فرهنگ و ارشاد و اداره کل مطبوعات و نشر همراه با هفت سازمان دولتی دیگر به طور مشترک اعمال سیستم «مقابله با اعتیاد آنلاین» را آغاز کردند. این سیستم دارای دو هدف عمده کنترل زمان بازی و کنترل هویت بازیکنان آنلاین است.
بر اساس این سیستم، کودکان زیر 18 سال در مورد بازی کردن بازیهای آنلاین، بیش از سه ساعت در روز، محدود میشوند. اگر مقدار بازی کردن آنها بیش از این مقدار شود، ارائهدهنده خدمات موظف است امکان استفاده از بازی را چه با جلوگیری از سازوکار اکتساب جایزه در بازی و چه با ممانعت فرد از ادامه بازی کردن برای آنان محدود .«سیستمهای مقابله با اعتیاد» که کودکان زیر 18 سال را هدف قرار میدهند و در حال حاضر در بازیهای دیجیتال در کشور چین اعمال میشوند، قرار است به زودی در خصوص بازیهای موبایلی نیز اجرا شود .
محدودیت ساعت بازی برای کاربران زیر 12 سال
بازیهای چندنفره آنلاین جنگی به دلیل خاصیت اعتیادآوری و ایجاد وابستگی بیش از حد، موجب نگران دولت چین برای کاربران این بازیها شده است. برخی از این بازیها بالغ بر 200 میلیون کاربر در این کشور دارند. ازاین جهت قانون شات دان که طی آن ساعات بازی نوجوانان در شبانهروز محدود میشود، در چین نیز اجرا میشود. برای مثال کاربران زیر 12 سال روزانه فقط میتوانند 1 و نیم (90 دقیقه) ساعت بازی کنند. جالب است بدانید که همه بازیهای چین از جمله بازیهای نقشآفرینی چندنفره انبوه این کشور شامل این قانون میشوند.
آفلاین شوید تا استراحت کنید
استفاده از ایده سیستم خستگی نیز در قوانین نظارتی چین وجود دارد. در این ایده که ابتدا بازی فاینال فانتزی 14پیادهسازی شد، با روشهایی زمان بازی کردن کودکان و نوجوانان کنترل میشود. در چین، برای بازیهایی که تحت این سیستم قرار گرفتهاند، 3 ساعت نخست بازی در هر روز، «سالم» در نظر گرفته میشود که طی آن کاربر از کلیه جوایز طول بازی بهرهمند میشود. 2 ساعت بعدی تنها نیمی از نقاط جایزه را کسب میکند و بعد از 5 ساعت هیچ جایزهای دریافت نمیکند. پس از 5 ساعت بازی، بازیکن هر 15 دقیقه با این پیغام مواجه میشود: «شما وارد زمان بازی ناسالم شدهاید، لطفاً بلافاصله آفلاین شوید تا استراحت کنید. در غیر این صورت، سلامتی شما آسیب خواهد دید و جوایز شما به صفر خواهد رسید».