«در لایحه بودجه سال 96 رقم معادل 9 میلیارد تومان در ردیف بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مبلغ 5/3 میلیارد تومان در ردیف متفرقه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای توسعه بازیهای رایانهای کشور در نظر گرفته شد.» اکنون بازیهای رایانهای به صنعت درآمدزا و ارزآور در دنیا تبدیل شده است. صنعت بازیهای ویدئویی جزو پر رونقترین و با ثباتترین صنایع روز دنیا است و میلیاردها دلار در آن جابه جا میشود. صنعت بازیسازی به قدری مهم شده که در برخی کشورهای پیشرفته دنیا از آن بهعنوان یکی از ستونهای اقتصادی یاد میشود. براساس آمارهای ارائه شده از مؤسسه تحلیلی newzoo درآمد این صنعت تا آخر سال 2015 حدود 91 میلیارد دلار است و چین با درآمد 22 میلیارد دلاری، در صدر فهرست کشورهای تولیدکننده بازیهای رایانهای ایستاده است. بازیهای آنلاین نیز در چند سال گذشته مخاطبان زیادی را جذب خود کردهاند و انتظار میرود به یکی از بخشهای پردرآمد صنعت گیم دنیا تبدیل شود. بازیسازان ایرانی نیزدر تلاش هستند در بخشهایی از این صنعت فعالیت کنند و بازیهای آنلاین نیز یکی از افقهایی است که بازیسازان داخلی به آن چشم دوختهاند. حال این سؤال مطرح میشود آیا بودجه 5/12 میلیارد تومانی در نظر گرفته شده برای توسعه بازیهای رایانهای کافی است؟ حسن کریمی قدوسی مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای و کارشناسان این حوزه نظرات خود را درباره بودجه تعیین شده برای این صنعت با «ایران» در میان گذاشتند.
توسعه تعطیل
«از بودجه در نظر گرفته شده برای توسعه بازیهای رایانهای راضی نیستم چراکه بودجه بازیهای رایانهای 3 میلیارد تومان کاهش یافته است و از 12 به 9 میلیارد تومان رسیده است.» حسن کریمی قدوسی مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای کشور با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: از میزان بودجه 5/3 میلیارد تومانی در نظر گرفته شده برای توسعه بازیهای رایانهای در ردیف اعتبارات متفرقه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اطلاعی ندارم ولی خوشحال هستم که در این وزارتخانه نیز بودجه برای توسعه بازیهای رایانهای در نظر گرفته شده است.
کریمی قدوسی افزود: در نظر گرفتن بودجه برای بازیهای رایانهای در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مسبوق به سابقه نبوده است. در سالهای قبل بودجه ما شامل دو ردیف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیریت برنامه و بودجه بود که امسال هر دو را به وزارت ارشاد دادهاند.وی با بیان اینکه با بودجه 9 میلیاردی که برای بنیاد بازیهای رایانهای در نظر گرفته شده است، نمیتوان کار توسعهای انجام داد، گفت: این بودجه در نهایت بتواند هزینه جاری بنیاد ملی بازیهای رایانهای را پوشش دهد بنابراین مبلغی برای انجام فعالیتهای توسعهای باقی نمیماند. با این اوضاع نمیتوان کار مفیدی در حوزه بازیهای رایانهای انجام داد و با این روند باید در این حوزه را ببندیم.
مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای کشور افزود: برای انجام کارهای توسعهای برای بازیهای رایانهای و این صنعت درآمدزا و ارزآور ابتدا باید بودجه کلانی بخصوص به بخش تولید تزریق کرد و بعد از انجام کارهای پایه و مهم برای توسعه و پیشرفت نسبی، سال به سال بودجه را تنزل داد نه اینکه همان بودجه اندک در نظر گرفته شده را نیز کاهش داد.وی افزود: بنیاد ملی بازیهای رایانهای دو برنامه مهم بازیسازی در کشور و فعالیتهای آموزشی را در اولویت برنامههای خود داشت تا بتواند با بودجه مناسبی که در نظر گرفته میشود گامی در صنعتی کردن و درآمدزایی آینده بردارد که با این بودجه نمیتوان به اهداف تعیین شده دست یافت.
کریمی قدوسی با بیان اینکه اکنون کره جنوبی و چین به غولهای بازیهای رایانهای در جهان تبدیل شدهاند، گفت: تنها به یک دلیل این دو کشور به چنین جایگاهی رسیدهاند و آن نیز تزریق بودجه کلان حداقل 900 میلیاردی به بخش تولید است. کریمی قدوسی افزود: بنیاد تنها کاری که میتوانست برای شرکتهای تولید بازیهای رایانهای انجام دهد صرف هزینهای برای تبلیغ محصولات تولید شده و عرضه در فروشگاهها بود که دیگر این کار را نیز نمیتواند انجام دهد.
خروج ارز به جای ارزآوری
«پیش از این برای بازیهای رایانهای هیچ بودجهای در نظر گرفته نمیشد و بنیاد به صورت تنخواه تأمین مالی میشد.اکنون بودجهای برای بازیهای رایانهای در نظر گرفته میشود و این کار نگاه مثبتی است ولی بودجه در نظر گرفته ناچیز است.»عماد رحمانی مدیر یکی از شرکتهای تولیدکننده بازیهای رایانهای با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: اکنون بازیهای رایانهای در جهان یک صنعت محسوب میشود بنابراین میتوان با پرداختن به این صنعت برای کشور ارزآوری کرد، صنعتی که در صورت توجه به آن میتواند جای درآمد نفت را بگیرد و به اقتصاد کشور کمک کند.
عضو انجمن بازیهای رایانهای افزود: به نظر میرسد این مبلغ بودجهای که برای بنیاد ملی بازیهای رایانهای در نظر گرفته شده است برای هزینههای امور جاری بنیاد کافی باشد چرا که چیزی از بودجه باقی نمیماند که بخواهد به توسعه بازیهای رایانهای کمک کند. من اگر مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای بودم از تخصیص چنین بودجهای شوکه میشدم.
وی گفت: بخش بازیهای رایانهای منتظر یک اتفاق خوب و بزرگ در صنعت بازیسازی در کشور بود تا با اجرایی شدن آنها نام کشورمان با انجام کار فوقالعاده در بازیهای رایانهای سر زبانها بیفتد ولی با این بودجه اندک بازیهای رایانهای فقط میتواند به حیات خود ادامه دهد. اکنون بازیهای رایانهای که میتواند ارزآوری داشته باشد ارز را از کشور خارج میکند. رحمانی با بیان اینکه با بودجه اندکی که تاکنون برای بازیهای رایانهای در نظر گرفته شده است بخوبی مدیریت شده است، گفت: بازیهای رایانهای در سالهای گذشته وضعیت اسفناکی داشت ولی بنیاد بازیهای رایانهای در دولت تدبیر و امید موجب رشد بازیهای رایانهای (بخصوص بازیهای رایانهای که بازیهای فرهنگ ساز در کشور هستند) شده و ما شاهد تولیدات خوب در بازیهای رایانهای درسال 94 بودیم. ولی هر چقدر هم مدیریت، مدیریت خوبی باشد ولی به هر حال نیاز به ابزار دارد. یک سنگتراش خوب بدون سنگ و ابزار خوب نمیتواند هنر خود را عیان کند.
بخش تولید بینصیب از بودجه
حسن مهدی اصل مدیر عامل یکی دیگر از شرکتهای بازی ساز رایانهای معتقد است هر میزان بودجه برای بازیهای رایانهای مصوب شود، دغدغه بخش خصوصی نیست چون چیزی از این بودجه عاید بخش تولید نمیشود.
حسن مهدی اصل به «ایران» گفت: تاکنون در بخش تولید بازیهای رایانهای از بخش خصوصی حمایتی نشده است. از یک سو عدهای سودجو بازیهای خارجی را کپی کرده و با قیمت هزار تومان وارد بازار میکنند از سوی دیگر تولیدکنندهها توان رقابت با این قشر را ندارند. برای مبارزه با سودجوها نیز تاکنون فقط شعار داده شده و کار جدی صورت نگرفته است. وی افزود: دولت چه بودجه بدهد و چه بودجه ندهد این صنعت به حیات خود ادامه میدهد و بخش خصوصی فکری برای مشکلات خود خواهد کرد. بهعنوان مثال تاکنون درباره کپی رایت هیچ اقدام مؤثری انجام نشده و این بخش خصوصی است که خود وارد میدان شده و قانون کپی رایت را رعایت میکند. در فروشگاهها (مانند کافه بازار) در عرضه محصولات کپی رایت رعایت میشود. به عبارتی عرضهکننده، فروشنده و مردم یک مثلثی را شکل دادهاند که با همکاری هم تلاش میکنند کپی رایت رعایت شود.مهدی اصل گفت: زمانی بخش خصوصی میتواند دغدغه بودجه داشته باشد که مانند کره جنوبی و چین بودجه در نظر گرفته شده از سوی دولت مستقیم به بخش تولید تزریق شود وقتی با بودجه اندکی که به بنیاد ملی بازیهای رایانهای تخصیص داده شده است و کفاف هزینههای جاری بنیاد را میدهد چه انتظاری میتوان داشت.وی افزود: اکنون در کره جنوبی به علت تزریق سرمایه به بخش تولید بازیهای رایانهای به یکی از صنایع پردرآمد این کشورتبدیل شده است چرا که این کشور با برنامه پیش رفتهاست. برخلاف کشور ما که کارها بدون برنامه و معمولاً سلیقهای انجام میگیرد.