با این حجم گسترده استفاده از بازی های رایانه ای اهمیت این موضوع باید بیش از پیش ما را با خود درگیر کند و بدانیم که یکی از راه های نفوذ فرهنگی در دنیای امروز به خصوص در رابطه با کودکان و نوجوانان ، همین بازی های رایانه است.
به گزارش روابط عمومی بنیاد ملی بازیهای رایانهای به نقل از خبرگزاری «حوزه»،شاید باورش در بدو امر، کمی سخت باشد؛ اما بد نیست بدانیم که بر اساس اعلام جانشین رئیس پلیس اطلاعات و امنیت عمومی ناجا ، در حال حاضر ما در کشورمان 20 میلیون کاربر بازی های رایانه ای آن هم در سنین مختلف داریم.
در این میان آن چه ضرورت دارد برخورد با افراد سودجوست که منشا ترویج ، اشاعه و عرضه بازی های رایانه ای غیرمجاز هستند.
نکته ای که سردار محمود صادقی نیز همین چند روز پیش بدان اشاره داشته و در عین حال ابراز نگرانی کرده که متاسفانه ما در حوزه تولید بازی های رایانه ای مجاز و بومی، دچار عقب ماندگی هستیم.
کند و کاو درباره فرصت ها و تهدیدهای بازی های رایانه ای ما را بر آن داشت تا با تنی چند از کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت و نیز تولید کنندگان بازی های رایانه ای که اتفاقاً در کسوت روحانیت هم می باشند، گپ و گفتی کوتاه داشته باشیم. آنچه در ادامه می آید چکیده ای از دیدگاه این افراد است که با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در میان گذاشته اند؛
خانواده ها باید حساس و فعال شوند
حجت الاسلام حسین کریمی، دبیر انجمن تعلیم و تربیت حوزه علمیه قم با اشاره به این که مقوله بازی های رایانه ای به سان هر ابزار دیگر تکنولوژیک هم می تواند مفید واقع شود و هم مضر اظهار داشت: در رابطه با مقابله با آسیب های جدی بازی های رایانه ای به نظر من ، نباید خیلی امیدی در به نقش آفرینی مسئولان داشت چرا که واگذاری انحصاری امر تربیت به مسئولان و حتی صدا و سیما و به طور کلی رسانه های جمعی، خیلی نمی تواند ما را به هدفی که داریم برساند بلکه به نظر من بیشتر خود خانواده ها باید در این عرصه حساس و فعال شوند.
لزوم ارتقای سطح سواد رسانه ای و فرهنگی
وی همچنین افزود: پیشنهاد بنده این است که قبل از هر چیز خود خانواده ها نسبت به این بازی های رایانه ای در درجه اول به کسب اطلاعات و دانش پرداخته و برای آشنایی با چیستی و ابعاد مختلف بازی های رایانه ، سطح سواد رسانه ای و فرهنگی خود را ارتقا ببخشند.
این پژوهشگر ادامه داد: طبعا ما تا وقتی که آفت ها و آسیب های چیزی را نشناسیم در مواجهه با آن نمی توانیم به درستی رفتار کنیم اما مهم این است که این آفت ها و آسیب ها را متناسب با زبان و درک و فهم کودک و نوجوان به او هم منتقل کنیم.
کودک و نوجوان را در مهار آسیب، مشارکت دهیم
حجت الاسلام کریمی اضافه کرد: البته این مساله نباید به صورت تحلیلی و انتزاعی باشد چرا که ذهن کودک به قول روان شناسان در این مقطع سنی بیشتر حسی و حرکتی است و نه تحلیلی و انتزاعی، لذا ما باید آسیب را به درستی به بچه ها بگوییم و آن ها را در مهار آسیب ها و عادت های نامطلوب مشارکت دهیم تا به نتیجه دلخواه هر چه بهتر و سریعتر دست یابیم.
وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگر ناظر به اصل مدیریت کردن در کاهش و رفع این آسیب هاست و این که توجه داشته باشیم که بازی های رایانه ای فایده و حُسن نیز دارد و این طور نیست که ما فقط در مواجهه با آن رویکرد منفی و سلبی داشته باشیم.
بازی رایانه ای مفید است اگر...
این کارشناس حوزه تعلیم و تربیت یادآور شد: بازی های رایانه ای اگر درست مدیریت شود در رشد فکری و فعال کردن کودک و نوجوان نقش بسیار مهمی دارد و باید دانست که یک ابزار خوب در امر تربیت به شمار می رود و ما باید آن را مدیریت کنیم تا مضراتش بر فوایدش غلبه نیابد.
وی افزود: بی شک برای مدیریت نیز نباید سراغ آخرین مرحله تربیت که تنبیه است برویم بلکه باید از ابتدا به دور از رفتار پرخاشگرانه، منطقی و هوشمندانه عمل کنیم.
ابزار مهم و تاثیر گذار نقل و انتقال فرهنگی
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر زهره کاشانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی المصطفی که عضو انجمن تعلیم و تربیت حوزه علمیه قم نیز است، با اشاره به این که بازی های رایانه ای یک ابزار نقل و انتقال فرهنگ برای نسل جدید است، اظهار داشت: با این حجم گسترده استفاده از بازی های رایانه ای اهمیت این موضوع باید بیش از پیش ما را با خود درگیر کند و بدانیم که یکی از راه های نفوذ فرهنگی در دنیای امروز به خصوص در رابطه با کودکان و نوجوانان ، همین بازی های رایانه است.
تولید بازی های رایانه ای بومی و اسلامی
وی همچنین با بیان این که روش های مختلفی برای پیشگیری از آسیب های فرهنگی در حوزه بازی های رایانه ای وجود دارد، گفت: یکی از اصلی ترین و شایع ترین آن ها، تولید و توزیع بازی های رایانه ای وطنی مطابق با فرهنگ اسلامی و ایرانی خودمان است که البته این ها باید با قیمت مناسب در اختیار مخاطبان قرار گرفته و از سویی جذابیت های خاص خود را از دست ندهد و گرنه مخاطب با آن ارتباط لازم را برقرار نمی کند.
وی افزود: طبعاً اگر بازی رایانه ای داخلی قیمت مناسب و نیز کیفیت و جذابیت مورد نظر را نداشته باشد، نمی تواند بازار مناسب خود را نیز پیدا کند.
لزوم برقراری رابطه دوسویه تولید کننده و مصرف کننده
این محقق و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: نکته مهم دیگری که باید مورد توجه جدی باشد این است که رابطه بین مصرف کننده نرم افزار و متخصص تولید کننده آن باید برقرار شود.
وی همچنین تاکید کرد: در این خصوص متخصصان تعلیم و تربیت و جامعه شناسان باید به مدد برنامه نویسان بیایند تا نرم افزار و بازی ای تولید شود که بتواند در رقابت با نمونه های مشابه خارجی اثربخش و جذاب و گیرا باشد.
آسیب های بازی رایانه ای، قابل کنترل است
حجت الاسلام حبیب داستانی بنیسی، مدیر عامل شرکت رسانه گستر بنیس که در عرصه تولید نرم افزار و بازی های رایانه ای فعال است با اشاره به استقبال فراوان نسل جدید جامعه از مقوله بازی های رایانه ای ابراز داشت: وجود بازی های رایانه ای در دنیای امروز، امری اجتناب ناپذیر است اما به هر حال آسیب های مختلفی در این باره وجود دارد که البته با رصد دقیق و هوشمند، قابل کنترل است.
زمان بازی رایانه ای باید مدیریت شود
وی با اشاره به این که بخشی از آسیب ها مربوط به عدم کنترل زمان بازی می شود، گفت: به عنوان مثال یک بازی مناسب یک ساعت در روز است که اگر والدین و اطرافیان کنترل نکنند، حضور بیش از این میزان کودک و نوجوان در این بازی ، خطرناک و آسیب رسان است.
از تاثیرگذاری روحی و روانی غافل نشویم
این تولید کننده بازی های رایانه ای همچنین برخی دیگر از آسیب ها را مربوط به روح و روان دانست و افزود: در این خصوص ، ایرادی که ما داریم ناظر به مباحث محتوایی و تولیدی آثار است.
وی اضافه کرد: امروزه بازی رایانه ای به مثابه یک رسانه است که یا پیام منفی دارد یا مثبت که اگر منفی داشته باشد بر روح و روان فرد اثرگذار است و آسیب می رساند.
مراقب اشاعه فرهنگ غربی باشیم
وی تاکید کرد: فرهنگ غربی و غیر اسلامی در بسیاری از بازی های رایانه ای وجود دارد که به صورت خاص در رنگ بازی ها، آهنگ ها و موسیقی و فعل و انفعلات موجود در بازی نمود پیدا می کند که باید مراقب آسیب های آن ها بود.
گزارش از : سید محمد مهدی موسوی