زهرا حاجیان - بازی های رایانه ای خارجی،ماهانه 2هزار میلیاردریال ازسرمایه ایرانی هارامی بلعد. این وضعیت در حال حاضر ایران را به بزرگ ترین بازار بازی های رایانه ای در خاورمیانه تبدیل کرده است،بازاری که همه روزه گسترش بیشتری پیدامی کند .به گفته حسن کریمی قدوسی قائم مقام بنیادملی بازی های رایانه‌ای هم اکنون بیش از 95درصد این بازار، به محصولات خارجی و تنها کمتر از5درصد آن به محصولات داخلی تعلق دارد. بر اساس آنچه مسئولان بنیاد ملی بازی های رایانه ای عنوان می کنند ، ایران با داشتن نزدیک به ۲۰ میلیون کاربر بازی های رایانه ای و صرف روزانه ۴۰ میلیون ساعت برای انجام بازی یکی از پرمخاطب ترین کشورهای دنیا در این زمینه محسوب می شود. با همه این اوصاف نباید فراموش کرد که امروز برخی از بازی های وارداتی و غیر مجاز که مروج سبک زندگی غربی است،به گونه ای نگران کننده در میان جوانان ونوجوانان سراسر دنیا واز جمله ایران گسترش یافته، در حالی که ورود و توزیع بی ضابطه و بدون نظارت این قبیل بازی ها در بازار بازی های رایانه ای کشور می تواند آثار مخربی بر کاربران که عمدتا نوجوانان وجوانان را شامل می شوند، باقی بگذارد.

مقام معظم رهبری طی چند سال اخیر بار ها نکاتی را در خصوص خطرات تهاجم فرهنگی غرب بیان فرموده اند . از جمله آن که ایشان در آذر سال 92 در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سخنان چهره های فرهنگی و سیاسی کشورهای مختلف از جمله کشورهای اروپایی درباره تهاجم فرهنگی آمریکا علیه دیگر فرهنگ ها خاطر نشان کردند: «واقعیتی که سال ها قبل، آن را گوشزد می‌کردم هم اکنون، عینیات انکار ناپذیری یافته است.» ایشان برخی بازی های رایانه ای و اسباب بازی های وارداتی را از جمله مصداق هایی خواندند که در ترویج رفتار و سبک زندگی غربی در ذهن کودکان، نوجوانان و جوانان ایرانی تأثیرگذاری می کند. رهبر انقلاب همچنین در همین زمینه به وزارت ارشاد توصیه موکد کردند که تولید کتاب،ترجمه کتاب های مفید، تولید فیلم های سینمایی جذاب با تکیه بر ظرفیت های بالای ساخت فیلم، تولید بازی های رایانه ای مفید، ترویج بازی های پر تحرک و تولید اسباب بازی های معنا دار و جذاب را در دستور کار قرار دهد. سال هاست فعالیت های مختلفی برای توسعه صنعت بازی رایانه ای در کشور انجام می شود و شرکت‌های زیادی نیز تا کنون در این زمینه وارد عمل شده اند که نتیجه آن نیز تولید بازی های مختلف را یانه ای بوده اما نکته اساسی اینجاست که این بازی ها هنوز نتوانسته اند جای خود را در بازار ایران باز کنند .درشرایطی که بنا به گفته دکتر بهروزمینایی ؛ رئیس هیئت مدیره بنیادملی بازی های رایانه ای،سالانه 50 میلیون نسخه بازی خارجی درایران به فروش می رسد ،متاسفانه تاکنون تنها حدود 200 بازی رایانه ای ایرانی در کشور تولید شده که این تعداد بازی نیزبه غیر از مواردی انگشت شمار ،نه تنها به لحاظ کمی بلکه به لحاظ کیفی نیز نتوانسته درحد مورد انتظار درجذب مخاطبان موثر باشدو همین موضوع باعث شده است بیش از95 درصد بازار بازی های رایانه ای در کشور در تسخیر بازی های خارجی باشد و بر اساس آمارها،مردم ایران ماهانه تا 2 هزار میلیارد ریال صرف خرید بازی های رایانه ای می‌کنند.

به گفته مینایی، بازی یک رسانه تعاملی است که نفوذ آن درمقایسه با دیگر تولیدات سرگرمی بالاست به ویژه آن که تأثیر و هم ذات پنداری کاربر دربازی رایانه ای برخلاف کتاب که تا حدود 15 درصد و درفیلم و پویانمایی تا50 درصداست،به حدود 80 درصد می رسد.

اکنون صنعت بازی  های رایانه ای بالاترین صنعت تفریح و سرگرمی یا به بیان دیگر صنعت فرهنگی است که به گفته قائم مقام بنیادملی بازی های رایانه‌ای، اگر بخواهیم آن را با صنعت سینما به خصوص سینمای آمریکا مقایسه کنیم ، خواهیم دیدکه این صنعت از سال 2008 از صنعت سینما سبقت گرفته به نحوی که در سال 2014 فروش بازی‌های رایانه‌ای در آمریکا 66درصد از فروش صنعت سینما (هالیوود) پیشی گرفته است.

بر اساس سند چشم انداز صنعت بازی های رایانه ای درافق 1404 ؛ سهم بازی های رایانه ای ایرانی در بازار داخل تا سال 1404 باید به 50 درصد برسد حال آن که این سهم در حال حاضر کمتر از 5درصد است، رئیس هیئت مدیره بنیاد ملی بازی های رایانه ای معتقد است که رسیدن به این سهم تنها در شرایطی دست یافتنی است که این صنعت در کشور از حمایت های ویژه دولت و نهادهای تصمیم گیر برخوردار شود به نحوی که زیرساخت‌های قانونی وسرمایه گذاری خوبی در این زمینه انجام وهمچنین بخش خصوصی برای حمایت از این صنعت وارد عمل شود.صنعت بازی های رایانه ای درکشور ما سال ها ست که ازکمبود بودجه رنج می برد و همین موضوع به عنوان مانعی بزرگ بر سر راه توسعه این صنعت ، همواره تولید بازی های ایرانی را تحت الشعاع قرار داده به نحوی که این صنعت طی سال های اخیر به شکل قطره چکانی سرپا مانده است و مسئولان این حوزه بارهااز سهم ناچیز اختصاص داده شده به تولید آن درکشور که گاه به یک صدم هزینه تبلیغات یک بازی خارجی نیزنمی رسد،گلایه کرده‌اند.به گفته مینایی، درحالی که براساس درخواست بنیاد ملی بازی های رایانه ای در سال 93 بایدحداقل7 میلیارد تومان اعتبار به صنعت بازی های رایانه ای اختصاص پیدا کند ، متاسفانه تنها کمتر از یک دوم این سهم یعنی 3 میلیارد تومان اختصاص پیدا کرده که از این میزان نیز مبلغ تخصیص یافته حدود 5/1 میلیارد بوده است و این یعنی تامین 20درصد بودجه مورد نیاز.

رئیس هیئت مدیره بنیاد ملی بازی های رایانه ای همچنین می گوید : برای سال 94 در خواست هایی داده ایم که چنان چه مجلس تصویب کند بتوانیم از طریق هولوگرام بازی های خارجی ویا تعرفه‌هایی که برای بازی های خارجی بسته می شودو همچنین از محل تعرفه بازی های آنلاین در آمد کسب کنیم. بنابراین اگر مجلس با این موارد موافقت کند، در این صورت بخشی از کمبود بودجه بنیاد بر طرف خواهد شد در غیر این صورت باید با همین وضعیت بودجه های انقباضی سر کنیم .

به گفته مینایی، ایران رتبه نخست جهان اسلام در تولید بازی های رایانه ای و رتبه پنجم آسیا را به خود اختصاص داده براین اساس برای حفظ این جایگاه، توجه به سرمایه گذاری در صنعت بازی های رایانه ای از اهمیت بالایی بر خوردار است و مسئولان تصمیم گیر در این زمینه باید این نکته را مد نظر داشته باشند در غیر این صورت بازار بازی های رایانه ای کشور همچنان در تسخیر بازی های رایانه ای خارجی خواهد ماند . 

رعایت نشدن حق کپی رایت بازی های خارجی را باید یکی از چالش های اساسی و سد راه توسعه صنعت بازی های رایانه ای دانست . امروز به دلیل وجود همین نقیصه ، بازار بازی های رایانه ای کشور در اختیار بازی های دانلودی وکپی شده و باکیفیت خارجی است که به قیمت بسیار کمی نسبت به بازی های ایرانی به فروش می رسد.قائم مقام بنیاد ملی بازی های رایانه‌ای می گوید : بازار کپی به شکل زنجیره وار روی تولید داخل تأثیر مستقیم می گذارد به نحوی که تا وقتی بازار کپی در کشور ما وجود دارد، بازی ایرانی فروش نمی رود ،وقتی بازی ایرانی به فروش نرسد تعداد تولید کننده ها نیز کاهش پیدا می کندو در نتیجه تولید کمتر وکمتر می‌شود و این یعنی نابودی این صنعت .وی اضافه می‌کند : امروز در همه کشور ها وقتی می‌خواهند صنعتی شکل بگیرد عوارضی را روی محصولات خارجی قرار می‌دهند تا از محل این عوارض محصول داخلی را تقویت کنند در حالی که در کشور ما اساسا این حمایت ها انجام نمی‌گیرد و بازی های رایانه ای به راحتی از سایت ها دانلود وسپس تکثیر ووارد بازار می شود .

سود بازار کسب و کار صنعت بازی های رایانه ای در سال جاری میلادی در دنیا بیش از 78 میلیارد دلار بوده که بیش از 30 درصد این صنعت متعلق به آمریکا، حدود 31 درصد متعلق به اروپا و مابقی در اختیار آسیا و آمریکای لاتین است.