«با هدف نظارت بر نحوه چسباندن هولوگرام‌ها روی بازی‌های رایانه‌ای دارای مجوز، طرح جدید الصاق هولوگرام اجرایی می‌شود» این بخشی از اظهارات قائم‌مقام بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای است که اوایل آذر ماه سال جاری مطرح شده است. طرح الصاق هولوگرام بازی‌های رایانه‌ای که به گفته فعالان بازار تقریباً 4 سال از عمر آن می‌گذرد به دلیل برخی مشکلات در نحوه اجرا، مسکوت باقی مانده بود و حالا گویا این طرح با توجه به تغییرات مدیریتی در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و وزارت ارشاد، در شکل جدید مدتی است که به اجرا گذاشته شده است. به گفته مسئولان بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، این طرح با همکاری ستاد مبارزه با بازی‌های غیر مجاز رایانه‌ای (زیر نظر این بنیاد) صورت می‌گیرد. هدف این طرح جلوگیری از فروش بازی‌های غیرمجاز و حمایت از تولید بازی‌های ایرانی است. هدفی که به باور اکثر فعالان بازی رایانه‌ای شاید در ظاهر خوب باشد اما در واقع به خاطر حجم بالای قاچاق بازی رایانه‌ای، حمایت نکردن از قانون کپی‌رایت و همچنین روی آوردن کاربران به دانلود اکثر بازی‌ها از طریق اینترنت چندان عملی به نظر نمی‌رسد.

ë تلاش برای جبران کاستی‌های گذشته

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در سال 85 به عنوان متولی بازی‌های رایانه‌ای در ایران تأسیس شد و از سال 90 نیز تمامی امور مربوط به این حوزه به این بنیاد سپرده شد.

از شهریورماه سال۱۳۹۰ کار نظارت بر بازار بازی‌های رایانه‌ای در ایران به مدت شش ماه بر عهده این بنیاد بود ولی پس از آن و بنا به تصمیم وزیر ارشاد دولت دهم، ستاد صیانت از آثار فرهنگی این وظیفه را بر عهده گرفت و به گفته فعالان بازار در این دوران به دلیل نظارت ضعیف دولت بر بازار بازی‌های رایانه‌‌ای، طرح ارائه هولوگرام به این بازی‌ها بدرستی اجرا نشد. با روی کار آمدن دولت یازدهم و البته پس از منحل شدن این ستاد، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای ۸ آذر ۱۳۹۳ دوباره وظیفه شناسایی و نظارت بر بازی‌های رایانه‌ای غیرمجاز را در حکمی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به طور رسمی برعهده گرفت و در حال حاضر ستاد مبارزه با بازی‌های غیر مجاز رایانه‌ای زیر نظر این بنیاد، مشغول ارائه هولوگرام‌های مخصوص به بازی‌های رایانه‌ای است.

خسرو کرد میهن، رئیس ستاد مبارزه با بازی‌های غیر مجاز رایانه‌ای، در گفت‌و‌گو با ایران در خصوص این طرح می‌گوید: «نظارت دقیق روی بازار بازی‌های رایانه‌ای یکی از وظایف اصلی بنیاد است؛ برای انجام هر چه بهتر این وظیفه، ستاد مبارزه با بازی‌های غیرمجاز تشکیل شده است. فعالیت این ستاد در دو حوزه یعنی الصاق هولوگرام روی بازی‌های مجاز ایرانی وخارجی و ساماندهی بازار بازی‌های رایانه‌ای خلاصه می‌شود.» کرد میهن با اشاره به هدف بنیاد از اجرای این طرح می‌افزاید: «هدف اصلی بنیاد این است که نخست این هولوگرام‌ها به صورت دقیق روی بازی‌های مجاز و مورد تأیید بنیاد نصب شود و دوم استخراج میزان آمار فروش بازی‌های مجاز در کشور است.

کرد میهن در ادامه تصریح می‌کند الصاق هولوگرام به بازی‌های رایانه‌ای طرح جدیدی نیست و در گذشته نیز به اجرا گذاشته شده است اما به دلیل نظارت ضعیف در دولت قبلی این طرح به اهداف خود دست پیدا نکرده است. وی در این خصوص می‌گوید: «طرح جدید با هدف نظارت بر نحوه چسباندن هولوگرام‌ها روی بازی‌های رایانه‌ای دارای مجوز انجام می‌شود. در دور جدید این طرح، هولوگرام‌ها به شرکت‌های توزیع و تکثیر‌کننده بازی داده نمی‌شود، بلکه بازرسان ما به شرکت‌های پخش‌کننده بازی رفته و با نظارت آنها هولوگرام‌های مخصوصی روی هر بازی نصب می‌شود.» به گفته وی در گذشته هولوگرام‌ها در اختیار شرکت‌ها قرار می‌گرفت و به دلیل نظارت نکردن دقیق برخی شرکت‌ها این هولوگرام‌ها را روی بازی‌های غیر مجاز نیز الصاق می‌کردند و با این کار هم بازی غیر مجاز وارد بازار می‌شد و هم دسترسی به آمار فروش بازی‌های مجاز غیر ممکن می‌شد. کرد میهن تصریح می‌کند ، بازار فروش بازی‌های رایانه‌ای، بازار اقتصادی قوی و پولساز است. به گفته وی در حال حاضر 16 شرکت توزیع و تکثیر‌کننده بازی و هزارو 550 مرکز و فروشگاه فروش بازی تنها در تهران مشغول به فعالیت هستند که اگر کنترل و نظارت روی آنها حتی لحظه‌ای قطع شود بازار به شرایط نابسامان گذشته خود باز می‌گردد.

رئیس ستاد مبارزه با بازی‌های غیرمجاز رایانه‌ای، با اعلام اینکه طرح جدید الصاق هولوگرام تقریباً 15 روز است که در حال اجراست می‌افزاید: «حداقل بازخوردی که طی این زمان کوتاه دریافت کرده‌ایم میزان توزیع کلی یک بازی رایانه‌ای و شناسایی سلایق کاربران نسبت به بازی‌های رایانه‌ای است. رصد میزان درآمد و فعالیت‌های اقتصادی شرکت‌های توزیع‌کننده بازی رایانه‌ای از دیگر نتایج اجرای این طرح است.»

ë نسخه اثر بخش یا نوشدارویی

دیر هنگام؟!

در حالی که مسئولان بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌‌ای این طرح را راهی برای استخراج آمار از میزان فروش بازی‌های مجاز و حمایت از تولید‌کنندگان بازی‌های ایرانی می‌دانند، گروهی از فعالان بازار نظرهای مختلفی در این خصوص دارند. برای مثال در حالی که برخی فروشندگان بازار اعلام می‌کنند خریداران اطمینانی به هولوگرام نصب شده روی بازی‌ها ندارند از طرف دیگر برخی فروشندگان، اقدام بنیاد ملی برای نظارت فروش بازی مجاز و غیرمجاز را با توجه به دسترسی کاربران به سرویس اینترنت و دانلود بازی با کمترین هزینه، کاملاً بی‌نتیجه عنوان می‌کنند.

رامین فتوت، فروشنده بازی‌های رایانه‌ای در پاساژ پایتخت در خصوص طرح جدید الصاق هولوگرام می‌گوید: «اجرای این طرح نمی‌تواند مزیتی برای تولید‌کنندگان بازی یا حتی کاربران داشته باشد، چرا که رصد ما در بازار نشان می‌دهد به دلیل کیفیت بد CD یا DVD بازی برخی شرکت‌ها، مراجعه‌کنندگان اعتمادی به این هولوگرام‌ها ندارند و به دنبال بازی‌های فاقد هولوگرام هستند.» وی در ادامه می‌افزاید:  «همچنین بسیاری از بازی‌هایی که دارای مجوز و هولوگرام بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای هستند قدیمی و با چندین سال تأخیر از زمان ورودشان به بازار جهانی، مجوز فروش در بازار ایران را دریافت کرده‌اند.» به باور وی سختگیری‌های غیر ضروری بنیاد برای ارائه مجوز به یک بازی رایانه‌ای باعث شده کاربران بازی‌های محبوب و به روز دنیا را ازطریق فروشندگان بازی‌های قاچاق یا دانلود از طریق اینترنت به دست بیاورند بنابراین در صورتی الصاق هولوگرام مفید خواهد بود که بنیاد با سرعت بیشتر اقدام به ارائه مجوز فروش بازی‌های رایانه‌ای کند. اما احسان لطفی، مدیر یکی از شرکت‌های توزیع‌کننده بازی‌های رایانه‌ای با اعلام اینکه کیفیت بازی‌های توزیع شده توسط شرکت‌های ایرانی به مراتب بالاتر از محصولات کپی شده و قاچاقی است، می‌گوید: «شرکت‌های مجاز توزیع بازی‌های رایانه‌ای تنها هولوگرام‌ها را روی بازی‌های مجاز الصاق کرده‌اند واین اظهارات کاملاً غلطی است که گفته می‌شود شرکت‌ها هولوگرام‌های دریافتی را روی بازی‌های غیر مجاز نیز نصب کرده‌اند.»

وی مشکل بازار بازی رایانه‌ای ایران را به سریع عمل نکردن بنیاد در ارائه مجوز به بازی‌های روز و محبوب دنیا ارتباط می‌دهد و تأکید می‌کند اکثر بازی‌های خوب خارجی که مشکلی هم از نظر محتوایی ندارند در ایران ممنوع هستند و همین امر باعث می‌شود این بازی‌ها به صورت قاچاق وارد بازار شده یا کاربران از طریق اینترنت پرسرعت آنها را دانلود کنند. به باور وی این شرایط و تصمیم‌گیری‌های بنیاد نه تنها به تولیدکنندگان بازی ایرانی کمک نمی‌کند، بلکه باعث ورشکستگی و خروج شرکت‌های رسمی توزیع و تکثیر بازی رایانه‌ای از بازار می‌شود.

در همین زمینه سیدعلی ‌سیداف، کارشناس بازی‌های رایانه‌ای با اعلام اینکه اجرای این طرح بسیار مقدس است اعلام می‌کند الصاق هولوگرام به بازی‌های رایانه‌ای در زمان درست خود و در شرایطی که دسترسی به یک بازی از طریق اینترنت و تنها با یک کلیک غیر ممکن بود بسیار ایده‌آل بود اما در حال حاضر با وجود چنین راه‌هایی این طرح به نتیجه مدنظر بنیاد نمی‌رسد. او راهکار برون رفت از بحران ورود بازی

غیر مجاز به بازار را احترام به قانون کپی رایت و عضویت در کمیته کپی رایت جهانی می‌داند و بر این باور است که قبول کردن قانون کپی‌رایت به خودی خود مشکلات را حل و از ورود بازی غیر مجاز به کشور جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود شرکت‌های خارجی بازی‌هایشان را با بهترین کیفیت و به صورت مستقیم وارد کشور کنند.

سونیتا سراب پور

http://iran-newspaper.com/Newspaper/BlockPrint/46252