امروزه بازی‌های رایانه‌ای جایگزین بازی‌های محلی در لرستان شده‌اند.
به گزارش خبرگزاری فارس از بروجرد، بازی در تربیت اخلاقی و سلامت روانی کودکان و نوجوانان بسیار اثرگذار است در این میان تفاوت‌های جغرافیایی، فرهنگی و قومی بازی کودکان را دستخوش تغییرات و تفاوت‌هایی می‌کند؛ به طوری که حتی در یک کشور با وجود زبان و فرهنگ مشترک و یکسان، نوع بازی‌های محلی مشابه نیست.
بازی از گذشته‌های دور در همه فرهنگ‌ها وجود داشته است، اما به مرور زمان و به دلیل تغییرات در شیوه‌های زندگی، این بازی‌ها کمرنگ شده و دیگر مورد استقبال و استفاده قرار نگرفته‌اند یا به طور کامل فراموش شده‌اند.
*بازی‌های رایانه‌ای جایگزین بازی‌های محلی
احمدرضا محمدی با اشاره به اینکه فرهنگ اصیل و ورزش‌های بومی محلی مورد غفلت واقع شده‌اند، ادامه داد: بازی‌هایی نظیر کشتی لری، کشتی جنگ یا ژوران قیقاج با اسب و چوب بازی، شنا در سراب‌ها، دال پهلو، طاق پل شکسته، قیقاج با اسب و تیراندازی، کران یا جوزو، قاوویا کرزان، گل زر، دال پلان و جنگ چوب از مهم‌ترین و اصیل‌ترین بازی‌ها در فرهنگ پربار لرستان محسوب می‌شود.
این مسئول اضافه کرد: هر کدام از این بازی‌ها در نوع خود درسهای مربوط به کار گروهی، تلاش و مشارکت را آموزش می‌دهند.
*بالا بودن روح جمعی در بازی‌های محلی
یک پیشکسوت ورزش بومی محلی بروجرد گفت: در گذشته مردم با وسایل مختلف از قبیل چوب، سنگ، طناب و پارچه که در طبیعت هم به سادگی یافت می‌شود، بازی و اوقات فراغت خود را به شادی و نشاط سپری می‌کردند و در مقایسه با مردم امروز از نشاط روحی و روانی بسیار بیشتری برخوردار بودند.
رحیم سرافراز افزود: ورزش‌ها و بازی‌های بومی محلی چون گروهی برگزار می‌شدند، روحیه کار و تلاش جمعی را هم بالا می‌بردند.
*کم‌تحرکی نسل جوان
وی با اشاره به اینکه بازی‌های محلی ارتباط و صمیمیت بین افراد را بیشتر می‌کند، ادامه داد: امروز این بازی‌ها کمرنگ شده که یکی از عوامل این امر تکنولوژی است.
به گفته سرافراز، بازی‌های رایانه‌ای موجب کم‌تحرکی نسل جوان شده و فعالیت‌های بدنی و گروهی جای خود را به فعالیت ذهنی و فردی داده است.
این پیشکسوت ورزش بومی محلی اظهار کرد: ادامه این وضعیت نسل فردا را به نسلی منفعل، کم‌انگیزه و گریزان از کارهای گروهی تبدیل می‌کند، مشکلی که همین حالا هم در میان بسیاری از جوانان قابل مشاهده است.
*فرهنگ‌سازی و معرفی ظرفیت‌ها
یک کارشناس مردم‌شناسی گفت: فرهنگ هر جامعه دربرگیرنده ارزش‌ها، ویژگی‌ها، آداب و رسوم قومی و اجتماعی است، در این میان بازی‌های محلی جایگاه ویژه‌ای دارند.
هادی جهانبخش افزود: امروز بازی‌های رایانه‌ای جای بازی‌های محلی مثل هفت سنگ، عمو زنجیر‌باف، گرگم به هوا، لی‌لی، وسطی، الک و دولک و گرگمو گله میبرم را گرفته است.
وی ادامه داد: لرستان با داشتن شرایط متنوع اقلیمی و فرهنگی غنی می‌تواند علاوه بر توسعه فرهنگی و معرفی تاثیرات مثبت این بازی‌ها، جذابیت و تنوع بالای بازی‌های محلی استان را هم به نمایش بگذارد.
این کارشناس مردم‌شناسی ادامه داد: با توجه به اهمیتی که بازی‌های محلی در بقای خرده‌فرهنگ‌ها دارند، لازم است که مسئولان و مدیران فرهنگی در سیاست‌های فرهنگی خود نگاهی ویژه به این موضوع داشته باشند.
*بازی‌های محلی در مسیر فراموشی
یک کارشناس ارشد جامعه‌شناسی نیز با اشاره به اینکه بازی در دیدگاه جامعه‌شناسی وسیله‌ای برای تمرین در زندگی اجتماعی تلقی شده است، گفت: باید برای آموزش‌های محلی در زنگ‌های ورزش مدارس برنامه‌ریزی شود، چون اولاً کودکان و نوجوانان بیشتر وقت خود را با همسالان خود در مدارس می‌گذرانند و دوم اینکه تمام آموزش‌ها در دوران کودکی اثرگذارتر و سودمندتر است.
مصطفی محمدیان افزود: بازی‌های بومی محلی دارای فلسفه وجودی بودند و همدلی، دوستی و همگرایی را آموزش می‌دادند.
وی ادامه داد: با اینکه بازی‌های سنتی، بومی و محلی بخشی از فرهنگ غنی این مرز و بوم به شمار می‌رود و متناسب با وضعیت اقلیمی و فرهنگ هر منطقه طراحی شده‌اند، اکنون در برخی از نقاط کشور به فراموشی سپرده شده‌اند.
*برگزاری جشنواره بازی‌های محلی
این کارشناس ارشد جامعه شناسی با تاکید بر اینکه بازی‌های محلی باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، افزود: لازم است در این زمینه با همکاری نهادهای مربوط فرهنگ‌سازی شود، به عنوان مثال می‌توان کتاب‌ها و مجلاتی در مورد بازی‌های بومی محلی چاپ کرد تا کودکان و نوجوانان با این بازی‌ها آشنایی بیشتری پیدا کنند.
محمدیان اضافه کرد: باید هر سال همایش یا جشنواره‌ای ویژه بازی‌های محلی استان برگزار کرد تا مردم به صورت عینی و عملی با این بخش مهم فرهنگ خود آشنا شوند و دوباره با آن خو بگیرند.
این کارشناس ادامه داد: به این ترتیب هم اوقات فراغت مردم به خوبی و به درستی پر می‌شود و شادی و سرزندگی را برای آنان در پی خواهد داشت و هم فرهنگ اصیل مردم احیا می‌شود و در ورطه فراموشی فرو نمی‌رود.
وی اظهار کرد: در حال حاضر اوقات فراغت بسیاری از مردم فقط با برنامه‌های تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و گوش دادن به آهنگ‌های غیربومی پر می‌شود.
رئیس اداره ورزش و جوانان بروجرد نیز در این زمینه گفت: بازی‌های بومی محلی بخشی از میراث فرهنگی ایرانیان هستند که علاوه بر جنبه نشاط بخشی، ارتباط عمیقی با شیوه زندگی و معیشت مردم در دوره‌های گذشته دارند و از مهم‌ترین اجزای فرهنگ هر شهر محسوب می‌شوند.
محمود ترابی افزود: ایران سرشار از آداب و رسوم و خرده فرهنگ‌هایی است که بیانگر فرهنگ غنی و اصیل مردمان این دیار است، بازی‌های بومی محلی بخشی از این آداب و آیین‌ها هستند که سرمایه فرهنگی هر استان به شمار می‌آیند.
وی گفت: در حال حاضر این بازی‌های اصیل در انزوا به سر می‌برد و به فراموشی سپرده شده‌اند.
ترابی گفت: صدا و سیمای مرکز لرستان می‌تواند با تولید برنامه‌های متنوع و جذاب به ویژه در برنامه‌های کودک، بازی و ورزش‌های بومی محلی را به کودکان آموزش دهد تا گام مهمی برای احیاء، ترویج و توسعه این بازی‌ها در استان برداشته شود.
گزارش از حسین کردی
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930410000034#sthash.08ebparj.dpuf
