امروزه دیگر کمتر جوان یا نوجوانی را می توان پیدا کرد که با بازی های رایانه ای ناآشنا باشد.علاوه بر جوانان و کودکان حتی بسیاری از بزرگسالان نیز به شدت به بازی های رایانه ای جذب شده اند.این عامل نیز همانند چیزهای دیگر دو روی دارد.روی اول آن جنبه های مفید و آموزشی است.روی دیگر آن تاثیرات منفی همچون تنبلی،افت تحصیلی،بیماری های عصبی و غیره.مخاطبان نیز به دو دسته مختلف تقسیم می شوند؛دسته اول کسانی که به صورت تفریحی به انجام بازی های رایانه ای می پردازند و دسته دوم افرادی هستند که به نوعی به بازی های رایانه ای اعتیاد پیدا کرده اند و به عضوی جدا ناپذیر از آن ها تبدیل شده است.به طوری که ممکن روزانه بیش از 7 الی 8 ساعت به انجام بازی بپردازند.
اما عوامل اصلی که باعث شده بسیاری از افراد جامعه به بازی های رایانه ای علاقمند و به نوعی معتاد شوند،چیست؟بسیاری از والدین فرزندان خود را پای رایانه ها رها می کنند و به کارهای خود می پردازند.والدین فکر می کنند سکوت فرزندان در هنگام بازی خوب است.اما به راستی که این سکوت بسیار مخرب و جبران ناپذیر است.اگر پدر ها و مادرها بر انجام بازی و فعالیت فرزندان خود نظارت داشته باشند و در هنگام خرید بازی برای فرزندانش به رده بندی سنی آن توجه کنند،بسیاری از عوامل مخربی که ممکن است بر روی بازیکنان بگذارد از بین برود.
وظیفه رده بندی سنی بازی های رایانه ای در ایران بر عهده سازمان ESRA است که بازی ها را متناسب با محتوایشان رده بندی می کند.اما متاسفانه بیش از 95% بازیکنان به این عامل توجهی ندارند و بازی ها را متناسب با علاقه شان و بدون توجه به رده بندی سنی انتخاب می کنند.
تاثیرات مثبت
اطلاعات به دست آمده نشان می دهد بیش از 5 میلیون از جوانان بریتانیایی با انجام بازی هایی چون Rock Band توانسته اند موسیقی را به صورت کامل یاد بگیرند.این بازی ها توانستند اجزای موسیقی را به خوبی به علاقمندان اموزش دهند.همچنین باید اشاره کرد بسیاری از جوانان که یادگیری موسیقی را به صورت جدی دنبال می کنند،از چنین بازی هایی استفاده کرده اند.امروزه داشتن شناخت کافی از فناوری و کامپیوتر به امری ضروری تبدیل شده است و بسیاری از کارها در دنیای امروز توسط رایانه ها صورت می گیرد.انجام بازی های رایانه ای به شخص کمک می کند تا با رایانه و ابزارهای آن اشنا شود.می توان بازی های رایانه ای را نوعی بسته اموزشی برای یادگیری رایانه تلقی کرد.
در دنیای مدرن بسیاری از پدر و مادر ها مشغول کار های خود هستند و معمولا وقت کمی را برای گذراندن با فرزندان خود صرف می کنند.حتی در مواقعی هم که در خانه حضور دارند مشغول انجام کارهای متفرقه هستند.اما بازی های رایانه ای می تواند فرصت مناسبی را فراهم آورد تا والدین وقت بیشتری را با فرزندان خود صرف کنند.در این هنگام والدین می توانند نکاتی آموزشی یا تربیتی را به فرزندان خود بیاموزند.باید اشاره کرد همین در کنار فرزندان بودن و ساعتی را به همراه آن ها مشغول بازی شدن می تواند تاثیرات بسیار مثبتی داشته باشد.بازی های رایانه ای علاوه بر تفریح و سرگرمی بسیاری از مهارت های زندگی که برای ادامه زندگی به آن ها نیازمند هستند اموزش می دهند.شاید اگر والدین بخواهند چنین مهارت هایی را به فرزندان خود بیاموزند،این مهارت ها خیلی زود از یادشان برود.اما یادگیری از بازی های رایانه ای بسیار موثرتر و ماندگارتر خواهد بود.
تحقیقات نشان داده است بیمارانی که به بازی کردن می پردازند،نسبت به بیمارانی که وقت خود را به بیکاری می گذارنند،بسیار زودتر درمان می شوند.همچنین بازی های رایانه ای به معلولان کمک های فراوانی می کند و وقت های بیکاری آن ها را پر می کند.حتی تحقیقات نشان داده است افرادی که به انجام بازی می پردازند،نسبت به افراد دیگر در دوره پیری کمتر دچار بیماری هایی همچون آلزایمر می شوند.
همانطور که اشاره شد بازی های رایانه ای ویژگی های فراوانی دارند که میتوانند به افراد در زندگی فردی و اجتماعی کمک کنند اما این بازی ها علاوه بر این ویژگی ها تاثیرات منفی زیادی دارند که البته با رعایت کردن چند مسئله به راحتی میتوان از تاثیرات منفی آن جلوگیری کرد اما متاسفانه درصد خیلی خیلی کمی از افراد این مسائل را رعایت میکنند.امید است در اینده این فرهنگ در بین افراد فراگیر شود.
تاثیرات منفی
بسیاری از افراد تصور دارند اعتیاد فقط به مواد مخدر مربوط است.اما این طرز فکر کاملا اشتباه است. اعتیاد در واژه به معنای عادت کردن است و عادت کردن به بازی های رایانه ای نیز نوعی اعتیاد محسوب می شود.با این که فرد می داند این اعتیاد می تواند عواقب بسیار بد و تخریب پذیری بر روی او داشته باشد،اما کماکان به آن کار ادامه می دهد.زیرا این عامل در روان فرد اختلالاتی را به وجود آورده.گاهی این اعتیاد شدید به بازی ها نیز موجب مرگ می شود که در آمار نشان می دهد شمار تلفات در این رابطه هر ساله در حال روندی صعودی است.
افرادی که به انجام بازی(به خصوص بازی های با خشونت بالا) می پردازند،با گذشت زمان دچار انزوا یا دوری از دیگران می شوند.چنین افرادی توانایی لازم برای ارتباط برقرار کردن با دیگر افراد را ندارند و از شرکت کردن در محافل شلوغ و گروه های دوستانه امتناع می ورزند.علاقه فراوان به این بازی ها سبب می شود تا بازیکنان نسبت به درس و تحصیل کم اشتیاق شوند و بیشتر وقت روزانه خود را صرف بازی کردن کنند.
مخاطب هنگامی که در حال بازی کردن است،محو تماشای دنیای درون بازی می شود؛تحت تاثیر تمامی باور ها قوانین درون بازی شده و آن ها را باور می کند.او سعی می کند تمامی قوانین و باورهای درون بازی را در دنیای واقعی اجرا کند.به نوعی بازی ها بر روی اعتقادات،باور ها،دین،فرهنگ و غیره تاثیر می گذارند و گاهی نیز دچار تغییر آن ها می شوند.متاسفانه امروزه بسیاری از بازی های رایانه ای غربی بر ضد مسلمانان و دین اسلام و همچنین ایران ساخته می شود و همین عامل دچار گمراهی و انحراف افکار عمومی می شود.
بازی های رایانه ای می توانند عامل مناسبی برای پرورش قوه تخیل بازیکنان شوند.اما اگر این تخیل بیش از حد و افراطی باشد و با دنیای واقعی مخلوط شود،تاثیرات بسیار بدی را بر روی شخص می گذارد.این عامل باعث می شود فرد رفتارهایی که در بازی و در دنیای تخیلی انجام می دهد،در دنیای واقعی نیز انجام دهد.همین باعث می شود شخص در هنگام مواجهه با واقعیت ها احساس ضعف از خود بروز دهد و در مسیر زندگی خود دچار مشکلات عدیده ای شود.البته می توان با استفاده از آموزش های ساده از این نوع خطرات جلوگیری کرد.
بازی های رایانه ای علاوه بر آسیب های روحی آسیب های جسمانی نیز به همراه دارد.به دلیل این که بازیکنان در هنگام بازی مدت فراوانی(گاهی بیش از شش یا هفت ساعت)به صفحه نمایش خیره می شوند و همین عامل مشکلات فراوانی را برای بینایی شخص در آینده به وجود می آورد.همچنین انجام بازی به مدت طولانی به مهره های مچ و گردن آسیب های جدی را وارد می کند.البته باز اذعان می کنم که با استفاده از روش های درمانی و نکات ریز،اما قابل تامل می توان این آسیب ها را به حداقل رساند.
بسیاری از نکات منفی که در مقاله به آن ها اشاره شد،با استفاده از روش های مختلف قابل کنترل و پیشگیری هستند.اما نقش اصلی در مهار این تاثیرات را والدین دارند که باید با مراقبت و نظارت بر فرزندان خود از آن ها در برابر چنین عواملی محافظت کنند.امید است که والدین علاوه بر تاثیرات منفی به تاثیرات مثبت بازی های رایانه ای توجه کنند و با استفاده از این بازی ها آموزش های مورد نیاز را به فرزندان خود بدهند.
نویسنده: پویان رضایی
http://pardisgame.net/story-4897-%D8%AF%D9%88-%D8%B1%D9%88%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C.html