خبرگزاری شبستان: مگر غیر از این است که در بازی های رایانه ای هیچ دخل و تصرفی نداریم و اکثر بازی ها از غرب وارد می شوند و از آمریکا و اروپا که نوع فرهنگ و نگاهی که به زندگی دارند با فرهنگ ما متفاوت است.
سرگرمی که امروزه به عنوان یک عامل مهم مورد توجه جهانیان است در دین و مذهب ما نیز مورد توجه بوده و سرگرمی بخشی از زندگی است که طبق آموزه های دینی باید هر روز یک چهارم وقتمان را به آن اختصاص دهیم. اما نقش رسانه ها در پر کردن این اوقات سرگرمی و تاثیر آن بر سبک زندگی موضوع گفتگوی ما با حجت الاسلام وافی، استاد حوزه و دانشگاه است که مشروح آن از نظرتان می گذرد:
رسانه ها به عنوان عاملی برای پر کردن اوقات فراغت چه تاثیری روی سبک زندگی دارند؟
بیش از 90 درصد وقت مردم در ایران و جهان با تکنولوژی جدید رسانه پر می شود. بازی های کامپیوتری یکی از رسانه های موجود هستند که وقت زیادی را از کودکان برای سرگرمی و اوقات فراغت می گیرند.
بازی های رایانه ای به چند ویژگی منحصر بفرد رسیده اند و هم اکنون با این رویه در حال جلو رفتن هستند. رسانه و بازی های رایانه ای تخیل را به شدت افزایش می دهند، در دنیای مجازی افراد را سرگرم می کند و افراد را به خود وابسته و معتاد می کند و دیگر اینکه افراد به صورت محدود و وابسته مدیریت می کند.
تخیل، واژه ای است که تمام کارشناسان علوم مختلف انسانی آن را قبول دارند و ما هم آن را به عنوان یک آیتم مفید می دانیم و آن را به اندازه ای خاص برای قشر سنی خاص مجاز می دانیم که مثلا برای نوجوانان تا چه حدی لازم است.
برای نوجوانان مناسب است اما باید اندازه مناسبی داشته باشد زیرا اگر در آن افراط صورت بگیرد، زندگی فرد به تخیل وابسته می شود و او به اصطلاح زندگی ای تخیلی پیدا می کند. دیگر فرد زندگی خود را پله پله بر اساس تخیلات پیش می برد. در همین بازی های رایانه ای سلاح ها ، فضا ها و شخصیت ها همه تخیلی هستند و اتفاقات و جریان بازی تخیلی است و بچه غرق در تخیل می شود و این تخیل خود به خود در حال بازسازی است مثلا اگر یک بچه ای در بازی رایانه ای یک غول را می کشد و دوباره بعد از یک مدت این غول دوباره زنده می شود خب این وقتی تکرار می شود و وقتی سلاح ها دوباره ترمیم شد کار به جایی می رسد که بچه وقتی از پای رایانه بلند شد مثلا با خود فکر می کند اگر مادر خودم را کتک بزنم این اتفاق از بین می رود و او دوباره سالم شده به حالت اول باز می گردد یا اگر رفیقم را بکشم او دوباره زنده می شود. یعنی ضمیر ناخوداگاه به حدی این بچه را درگیر خود می کند که دیگر واقعا زندگی او تخیلی می شود.
مجاز: خیلی از افراد هستند که بازی های رایانه ای را مفید می دانند و می گویند که بازی های رایانه ای خلاقیت و استعداد کودکان را شکوفا می کند و باعث فعال شدن فکر کودکان و نوجوانان می شود.
یک جمله در پاسخ می توان گفت: این تفکر و راه حل پیدا کردن کودکان در چه فضایی در حال رخ دادن است؟ در فضای مجازی رخ می دهد در فضایی که این قالب بسته شده، قالبی که کارگردان و تهیه کننده غربی طبق فرهنگ و ضوابط، قانون و مقدسات خودش تعریف کرده است. می تواند این قالب اکشن، درام، عاشقانه، تخیلی و یا مواردی دیگر باشد.
در حالی که ما تخیل واقعی را این گونه معنا نمی کنیم و باید فرد در یک جهان واقعی زندگی کند از کوچکترین و ابزار و با یک چوب کبریت بطور مثال باید ببیند می توان یک کوه را بکند؟ در اینجاست که فرد باید فکر کند، ایده دهد، تجربه کند و راهی را کشف کند.
در حوزه عادت دهی و اعتیاد به بازی های رایانه ای وضعیت چطور است آیا این بازی ها چنین تاثیر سوئی دارند؟ عواقب آن چیست؟
ادعای ما این است که بازی های رایانه ای کاری می کنند که بچه های ما با اعتیادی که پیدا می کنند در وجودشان اضمحلال روحی و روانی و حتی جسمانی اتفاق می افتد. بچه ها با یک ساعت بازی رایانه ای سیر نمی شوند حتی اگر سیر شوند در روزهای دیگر و در هر لحظه و هر آن می خواهند، بازی کنند و این بازی فکر و ذهن افراد را بسته می کند.
بازی ها افراد را به خود معتاد می کند و به این معنا که اگر بچه بعد از بازی باز هم ذهنش در جای دیگر است و این خطرساز است و ما فکر می کنیم با همه گیر شدن این بازی ها خطرات و آسیب های آن نیز کم می شود. امروز بی انگیزه شدن بچه ها در نوع ارتباط برقرار کردن و یا در ابراز وجود آنها نسبت به پدرها و مادرها را می بینیم.
مگر غیر از این است که در بازی های رایانه ای هیچ دخل و تصرفی نداریم و اکثر بازی ها از غرب وارد کشور ما می شوند و از آمریکا و اروپا که نوع فرهنگ شان و نوع نگاهی که به زندگی دارند با فرهنگ ما متفاوت است و آنها در قالب این بازی ها فرهنگ و آداب خاص خودشان را به کودکان و نوجوانان ما القا می کنند خواه این بازی ها در مسجد و یا در کشور ایران رخ دهد.
نمونه ای از این بازی ها که با استفاده از زبان و فرهنگ ایرانی قصد لطمه زدن به سبک زندگی ایرانی اسلامی دارد را می توانید نام ببرید؟
مثلا در بازی بتر فیلد وارد کشور ایرانی شود و صحبت ها به زبان فارسی ، ماشین ها و خیابان ها ایران است ولی بحث ما این است که چه فرهنگی را القا می کنند و چه دستوری را به کاربر می دهند.
در بازی سام ماجراجو کودکان را وارد پرسپولیس می کنند ولی با چه انگیزه ای؟ با انگیزه خشونت و رویارویی با حوادثی بسیار زشت حتی با انگیزه های ضد اعتقادی و اسلامی ومواجه می شویم.
ماه مبارک رمضان چه کمکی به احیای سبک زندگی و نهادینه شدن آن در بین کودکان مان دارد؟
ما در ماه مبارک رمضان با مطالعه می توانیم برای پر کردن خلا سرگرمی کودکان بیشتر وقت و انرژی بگذاریم. مگر در دین ما آموزش های کمی داریم؟ پیامبر ما چگونه با فرزندان و نوه های خود سرگرم می شدند؟ ایشان روزی وارد منزل شدند حسنین (ع) را دیدند خم شدند و امام حسن (ع) را روی پشتشان کردند و فرمودند دوست دارید صدای چه حیوانی را برایتان دربیاورم ایشان احسن مخلوقات بودند اما وقتی پای وظیفه و تکلیف شان به میان می آمد می خواستند بهترین شکل آن را انجام دهند.
چه راهکارهایی در این زمینه وجود دارد؟
خلا محبت و عاطفه نسبت به کودکان را بایستی در خانواده ها از بین ببریم. پدرها و مادرها باید وقت کافی برای فرزندان شان بگذارند و دخترها با مادرانشان و پسرها باید با پدرشانشان وقت بگذرانند. این رفاقت فرزندان با والدین در حال رنگ باختن و کمتر شدن است.
وظیفه اسلامی زنان در خانواده طبق گفته های اسلام تربیت فرزندان است که نباید با درگیری های دیگر در بیرون خانه از آن غافل شوند.
همچنین، تعداد فرزندان اگر زیاد باشد بچه ها می توانند با هم بازی کنند و در نوع تربیت آنها نیز موثر خواهد بود. اینگونه سرگرمی این بچه ها خودشان می شوند و دیگر نیازی نیست پدر و مادر وقت بیشتری بگذارند.
http://www.shabestan.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=2&Id=389483&Mode=
علاوه بر این، بازی های سنتی قدیم باعث انس بیشتر می شد و آموزه های مثبت زیادی داشتند و باعث اجتماعی تر شدن کودکان مان می شدند. باعث کشف استعدادهای کودکان می شده است.